หมอทำงานวันละกี่ชั่วโมง

ชั่วโมงการทำงานของแพทย์: มิติที่ซับซ้อนกว่า “วันละกี่ชั่วโมง”

คำถามที่ว่า “หมอทำงานวันละกี่ชั่วโมง” นั้น ดูเหมือนจะตอบได้ง่าย แต่ความจริงแล้วเป็นคำถามที่มีความซับซ้อนมากกว่าที่คิด เพราะชั่วโมงการทำงานของแพทย์ไม่ได้จำกัดอยู่แค่เวลาที่ใช้ในห้องตรวจหรือโรงพยาบาลเท่านั้น ปัจจัยหลายอย่างส่งผลต่อจำนวนชั่วโมงการทำงานจริง และสร้างความท้าทายต่อทั้งสุขภาพและคุณภาพชีวิตของแพทย์เอง

กฎหมายแรงงานกำหนดให้การทำงานนอกเวลาราชการไม่ควรเกิน 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ และนี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของภาพรวม สำหรับแพทย์เฉพาะทาง หรือแพทย์ในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ ตัวเลขนี้มักจะสูงกว่ามาก เนื่องจากภาระงานที่หนักหน่วง เช่น การตรวจคนไข้ การผ่าตัด การเขียนบันทึกประวัติคนไข้ การวิจัย การประชุม และการดูแลผู้ป่วยนอกเวลาราชการ

นอกจากนี้ การทำงานเวรฉุกเฉินยังเป็นอีกปัจจัยสำคัญ กฎระเบียบแนะนำให้การทำงานเวรฉุกเฉินต่อเนื่องไม่ควรเกิน 16 ชั่วโมง เพื่อป้องกันภาวะอ่อนล้า และลดความเสี่ยงต่อการเกิดข้อผิดพลาด แต่ในความเป็นจริง หลายครั้งแพทย์ต้องเผชิญกับความจำเป็นในการทำงานต่อเนื่องยาวนานกว่านั้น โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกลหรือโรงพยาบาลที่มีแพทย์จำนวนจำกัด แม้จะมีกฎระเบียบที่กำหนดให้ต้องพักอย่างน้อย 4 ชั่วโมง หากทำงานต่อเนื่อง 24 ชั่วโมง แต่การปฏิบัติจริงอาจมีความยืดหยุ่น และขึ้นอยู่กับสถานการณ์เฉพาะหน้าเป็นสำคัญ

ดังนั้น การคำนวณ “วันละกี่ชั่วโมง” จึงไม่ใช่ตัวเลขที่ตายตัว อาจเป็น 8 ชั่วโมงในวันปกติ แต่ในบางวันอาจยาวนานถึง 12 ชั่วโมง หรือแม้แต่ 24 ชั่วโมงในกรณีฉุกเฉิน และยังไม่นับรวมเวลาที่ใช้ในการเตรียมตัวก่อนปฏิบัติงาน หรือการตรวจเอกสารหลังเลิกงาน ซึ่งเป็นภาระที่แพทย์ส่วนใหญ่แบกรับ

ผลกระทบที่ตามมาคือความเหนื่อยล้า การขาดสมดุลชีวิต และส่งผลกระทบต่อสุขภาพกายและใจของแพทย์ นำไปสู่การเผชิญปัญหาสุขภาพจิต และอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพในการทำงานในระยะยาว การแก้ไขปัญหานี้จึงต้องการความร่วมมือจากหลายฝ่าย ทั้งการเพิ่มจำนวนแพทย์ การปรับปรุงระบบการทำงาน การจัดสรรทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ และการสร้างความตระหนักรู้ถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพของแพทย์เอง เพื่อให้แพทย์สามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ และยั่งยืนต่อไป