การทำหัตถการมีอะไรบ้าง

มองลึกลงไปในโลกของ “หัตถการทางการแพทย์”: มากกว่าแค่การผ่าตัด

คำว่า “หัตถการ” (Procedure) ในทางการแพทย์ อาจฟังดูคลุมเครือ แต่แท้จริงแล้วครอบคลุมขั้นตอนการรักษาที่หลากหลาย มากกว่าแค่การผ่าตัดใหญ่ๆ ที่เราคุ้นเคย หัตถการเหล่านี้ บางครั้งเป็นเพียงขั้นตอนเล็กๆ แต่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษา การวินิจฉัย หรือการฟื้นฟูสุขภาพของผู้ป่วย โดยอาศัยความชำนาญเฉพาะด้านของบุคลากรทางการแพทย์ ซึ่งต้องได้รับการฝึกฝนมาอย่างดี

เราสามารถแบ่งหัตถการออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ตามวัตถุประสงค์ วิธีการ และความซับซ้อน โดยยกตัวอย่างเช่น:

1. หัตถการเพื่อการวินิจฉัย: กลุ่มนี้มุ่งเน้นไปที่การตรวจหาสาเหตุของโรค เช่น

• การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan) และการตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI): เป็นการสร้างภาพสามมิติของอวัยวะภายใน ช่วยในการตรวจพบความผิดปกติ เช่น เนื้องอก หรือการอักเสบ โดยไม่ต้องผ่าตัด
• การส่องกล้อง (Endoscopy): การใช้ท่อกล้องเล็กๆ สอดเข้าไปในร่างกาย เพื่อตรวจสอบอวัยวะภายใน เช่น กระเพาะอาหาร ลำไส้ หรือปอด ช่วยในการตรวจหาแผล เนื้องอก หรือการติดเชื้อ การส่องกล้องยังสามารถใช้ในขั้นตอนการรักษาได้อีกด้วย เช่น การผ่าตัดส่องกล้อง (Minimally Invasive Surgery)
• การเจาะตรวจน้ำไขสันหลัง (Lumbar Puncture): การเจาะเอาตัวอย่างของเหลวจากไขสันหลัง เพื่อตรวจหาการติดเชื้อ หรือความผิดปกติอื่นๆ ของระบบประสาท

2. หัตถการเพื่อการรักษา: กลุ่มนี้มุ่งเน้นไปที่การรักษาอาการ หรือโรค เช่น

• การใส่เฝือก (Splinting) และการดามกระดูก (Casting): เพื่อรักษาการหักของกระดูก และช่วยให้กระดูกเชื่อมต่อกันได้อย่างถูกต้อง
• การกรอกสารสเตียรอยด์เข้าข้อต่อ (Intra-articular injection): เพื่อลดการอักเสบ และบรรเทาอาการปวดในข้อต่อ โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคข้ออักเสบ
• การใส่สายสวน (Catheterization): เพื่อช่วยในการระบายของเหลว หรือให้ยา เช่น การใส่สายสวนปัสสาวะ หรือการใส่สายสวนหลอดเลือด
• การตัดชิ้นเนื้อ (Biopsy): การนำชิ้นเนื้อมาตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อวินิจฉัยโรค เช่น มะเร็ง

3. หัตถการเพื่อการฟื้นฟู: กลุ่มนี้มุ่งเน้นไปที่การช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติ เช่น

• การกายภาพบำบัด: การออกกำลังกาย และการรักษาอื่นๆ เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นฟูจากการบาดเจ็บ หรือการเจ็บป่วย
• การทำแผล: การทำความสะอาด และดูแลแผล เพื่อป้องกันการติดเชื้อ และเร่งการสมานแผล

สิ่งสำคัญคือ หัตถการทางการแพทย์แต่ละชนิด มีความเสี่ยง และผลข้างเคียงที่แตกต่างกันไป ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์ เพื่อรับคำแนะนำ และหารือเกี่ยวกับความเสี่ยง และประโยชน์ ก่อนตัดสินใจรับการรักษา อย่าลืมว่า การเลือกแพทย์ และสถานพยาบาลที่มีความเชี่ยวชาญ และประสบการณ์ เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อความปลอดภัย และผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

บทความนี้เป็นเพียงการยกตัวอย่างหัตถการบางส่วน ในความเป็นจริง หัตถการทางการแพทย์มีหลากหลายมาก และยังคงพัฒนาอยู่ตลอดเวลา เพื่อให้การดูแลรักษาผู้ป่วยมีประสิทธิภาพ และปลอดภัยมากขึ้น