บริหารต่างกับบัญชียังไง

บริหารต่างกับบัญชียังไง: มองลึกกว่าแค่ตัวเลข

หลายคนมักเข้าใจผิดว่า “บริหาร” และ “บัญชี” เป็นเรื่องเดียวกัน หรืออย่างน้อยก็ใกล้เคียงกันมาก ความจริงแล้วทั้งสองศาสตร์นี้แม้จะเกี่ยวข้องกัน แต่ก็มีบทบาทและเป้าหมายที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน เปรียบเหมือนสองด้านของเหรียญเดียวกัน ที่สะท้อนมุมมองที่ต่างกันของธุรกิจ

บัญชี เปรียบเสมือนกระจกมองหลังที่บันทึกและรายงานสิ่งที่เกิดขึ้นไปแล้ว โดยเฉพาะ บัญชีการเงิน จะเน้นการรวบรวมข้อมูลทางการเงินในอดีต ประมวลผล และนำเสนอเป็นงบการเงินต่างๆ เช่น งบกำไรขาดทุน งบดุล และงบกระแสเงินสด ข้อมูลเหล่านี้มีไว้เพื่อให้บุคคลภายนอก เช่น นักลงทุน เจ้าหนี้ และหน่วยงานราชการ ใช้ประกอบการตัดสินใจ บัญชีการเงินจึงต้องเป็นไปตามมาตรฐานการบัญชีที่รับรองทั่วไป เพื่อให้ข้อมูลมีความน่าเชื่อถือและเปรียบเทียบกันได้ระหว่างบริษัทต่างๆ เปรียบเสมือนการบอกเล่าเรื่องราวที่จบไปแล้ว ให้คนอื่นๆรับรู้และเข้าใจ

ในทางกลับกัน บริหาร คือการมองไปข้างหน้า วางแผน และควบคุม เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ บัญชีบริหาร จึงเปรียบเสมือนเข็มทิศที่ช่วยนำทางธุรกิจไปสู่ความสำเร็จ โดยใช้ข้อมูลทางการเงินและข้อมูลที่ไม่ใช่ตัวเงิน เช่น ข้อมูลการผลิต ข้อมูลการตลาด และข้อมูลทรัพยากรบุคคล มาวิเคราะห์ ประเมิน และคาดการณ์แนวโน้มในอนาคต เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจของผู้บริหารภายในองค์กร เช่น การกำหนดราคาขาย การวางแผนงบประมาณ การควบคุมต้นทุน และการประเมินผลการดำเนินงานของแต่ละแผนก บัญชีบริหารจึงไม่ได้ถูกจำกัดด้วยมาตรฐานการบัญชีที่ตายตัว แต่เน้นความยืดหยุ่นและการปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับสถานการณ์และความต้องการขององค์กร เปรียบเสมือนการวางแผนเส้นทางและเตรียมพร้อมสำหรับการเดินทางในอนาคต

จะเห็นได้ว่า บัญชี มุ่งเน้นการ “บันทึก” และ “รายงาน” สิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต ส่วน บริหาร มุ่งเน้นการ “วิเคราะห์” และ “วางแผน” สำหรับอนาคต แม้ทั้งสองศาสตร์นี้จะมีความแตกต่างกัน แต่ก็ทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิด ข้อมูลจากบัญชีการเงินเป็นวัตถุดิบสำคัญสำหรับการวิเคราะห์และวางแผนในบัญชีบริหาร ส่วนผลลัพธ์จากการบริหารก็จะถูกบันทึกและรายงานผ่านระบบบัญชี ดังนั้น ความเข้าใจในความแตกต่างและความสัมพันธ์ระหว่าง บริหาร และ บัญชี จึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการบริหารธุรกิจให้ประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืน.