ค่า ALT บอกอะไร

ค่า ALT ในเลือด: บอกอะไรเกี่ยวกับสุขภาพตับของคุณ

การตรวจสุขภาพประจำปี มักมีการตรวจเลือดเพื่อประเมินการทำงานของอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย หนึ่งในค่าที่แพทย์ให้ความสนใจเป็นพิเศษคือค่า ALT (Alanine Aminotransferase) ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่พบมากในเซลล์ตับ การทำความเข้าใจค่า ALT จึงเป็นประโยชน์ในการดูแลสุขภาพตับของเรา

ALT คืออะไร และทำไมต้องตรวจ?

ALT เป็นเอนไซม์ชนิดหนึ่งที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีในเซลล์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเซลล์ตับ เมื่อตับเกิดความเสียหายหรืออักเสบ เซลล์ตับจะปล่อย ALT ออกมาในกระแสเลือด ทำให้ระดับ ALT ในเลือดสูงขึ้น ดังนั้น การตรวจวัดระดับ ALT จึงเป็นเครื่องมือที่ช่วยบ่งชี้ถึงสุขภาพของตับได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ค่า ALT ปกติคือเท่าไหร่?

โดยทั่วไป ค่า ALT ปกติจะอยู่ที่ต่ำกว่า 40 IU/L (International Units per Liter) อย่างไรก็ตาม ค่าปกติอาจแตกต่างกันเล็กน้อยในแต่ละห้องปฏิบัติการ ดังนั้น การอ้างอิงผลตรวจจากห้องปฏิบัติการที่ทำการตรวจจึงเป็นสิ่งสำคัญ

ค่า ALT สูง หมายถึงอะไร?

หากผลตรวจเลือดพบว่าค่า ALT สูงกว่าค่าปกติ อาจบ่งชี้ว่าตับกำลังได้รับความเสียหายหรือมีการอักเสบ สาเหตุที่เป็นไปได้ของการที่ค่า ALT สูงขึ้นมีหลากหลาย เช่น:

• โรคตับอักเสบ: ทั้งชนิด A, B, C, หรือชนิดอื่นๆ ที่เกิดจากไวรัส
• ภาวะไขมันพอกตับ: เกิดจากการสะสมของไขมันในตับมากเกินไป
• การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: แอลกอฮอล์เป็นพิษต่อตับ
• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิดอาจส่งผลเสียต่อตับ
• โรคตับแข็ง: ภาวะที่ตับถูกทำลายอย่างถาวร
• ภาวะขาดเลือดไปเลี้ยงตับ: ทำให้เซลล์ตับตาย
• โรคอื่นๆ: เช่น โรคกล้ามเนื้ออักเสบ, โรค Celiac เป็นต้น

AST อีกหนึ่งตัวชี้วัดที่ควรรู้จัก

นอกจากค่า ALT แล้ว ค่า AST (Aspartate Aminotransferase) ก็เป็นอีกหนึ่งเอนไซม์ที่สำคัญในการประเมินสุขภาพตับเช่นกัน แม้ว่า AST จะพบได้ในหลายอวัยวะ เช่น หัวใจ กล้ามเนื้อ และไต แต่ก็ยังเป็นตัวชี้วัดที่ช่วยในการวินิจฉัยโรคตับได้ โดยทั่วไป การประเมินผลจะพิจารณาทั้งค่า ALT และ AST ร่วมกัน

ข้อควรระวัง:

สิ่งสำคัญที่ควรเน้นย้ำคือ ไม่ควรตีความผลตรวจเลือดด้วยตนเอง แม้ว่าค่า ALT สูงอาจบ่งชี้ถึงปัญหาเกี่ยวกับตับ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าคุณเป็นโรคตับเสมอไป ค่า ALT สามารถสูงขึ้นได้จากหลายสาเหตุ และบางครั้งก็สูงขึ้นเพียงเล็กน้อยเนื่องจากปัจจัยชั่วคราว เช่น การออกกำลังกายอย่างหนัก หรือการรับประทานยาบางชนิด

สิ่งที่ควรทำเมื่อค่า ALT สูง:

หากผลตรวจเลือดของคุณแสดงให้เห็นว่าค่า ALT สูง สิ่งที่ควรทำคือ ปรึกษาแพทย์ แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจสั่งตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเลือดอื่นๆ การอัลตราซาวนด์ หรือการเจาะชิ้นเนื้อตับ เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงของค่า ALT ที่สูงขึ้น และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

สรุป:

ค่า ALT เป็นตัวชี้วัดที่สำคัญในการประเมินสุขภาพตับ การตรวจวัดระดับ ALT เป็นประจำสามารถช่วยให้เราทราบถึงความผิดปกติของตับได้ตั้งแต่เนิ่นๆ และได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อย่างไรก็ตาม การตีความผลตรวจเลือดควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เสมอ เพื่อให้ได้รับการวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้องแม่นยำ