ทําไมคนเราถึงกินพริกเผ็ดได้ไม่เท่ากัน

เผ็ดร้อนต่างกัน ไฉนใครทนทานกว่า? ไขปริศนาความสามารถในการกินเผ็ดของมนุษย์

ความเผ็ดร้อนที่เรารู้สึกเมื่อลิ้มรสพริกนั้น แท้จริงแล้วไม่ใช่รสชาติ แต่เป็นความรู้สึกเจ็บปวดที่เกิดจากสารประกอบทางเคมีชื่อว่า “แคปไซซิน” ซึ่งไปกระตุ้นตัวรับความเจ็บปวดชนิด TRPV1 ที่อยู่ในเยื่อบุช่องปากและทางเดินอาหาร ตัวรับเหล่านี้จะส่งสัญญาณไปยังสมอง ทำให้เรารู้สึกเหมือนถูกความร้อนเผา แต่เหตุใดความสามารถในการทนทานต่อความเผ็ดร้อนนี้จึงแตกต่างกันไปในแต่ละคน?

คำตอบนั้นซับซ้อนกว่าที่คิด และไม่ได้ขึ้นอยู่กับปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งเพียงอย่างเดียว แต่เป็นการผสมผสานกันขององค์ประกอบทางชีววิทยา ประสบการณ์ และวัฒนธรรมการบริโภค

1. พันธุกรรมกำหนดความไว: หนึ่งในปัจจัยสำคัญคือจำนวนและความไวของตัวรับ TRPV1 ที่เรามี บุคคลที่มีตัวรับ TRPV1 น้อยกว่าโดยกำเนิด หรือตัวรับมีความไวต่อแคปไซซินน้อยกว่า ก็จะมีความทนทานต่อความเผ็ดได้มากกว่า ลักษณะเช่นนี้ส่วนหนึ่งถูกกำหนดโดยพันธุกรรม เปรียบเสมือนบางคนเกิดมามีผิวบอบบางแพ้ง่าย บางคนมีผิวที่ทนทานกว่า

2. ฝึกฝนจนชินชา: อย่างไรก็ตาม ความสามารถในการกินเผ็ดไม่ได้ถูกกำหนดโดยพันธุกรรมเพียงอย่างเดียว ประสบการณ์การกินเผ็ดก็มีส่วนสำคัญอย่างยิ่ง การรับประทานอาหารเผ็ดเป็นประจำจะทำให้ตัวรับ TRPV1 ค่อยๆ ปรับตัว ลดความไวลง หรือที่เรียกว่าเกิดการ “desensitization” เหมือนการฝึกฝนกล้ามเนื้อ ยิ่งฝึกมากก็ยิ่งทนทาน ดังนั้นคนที่เติบโตในวัฒนธรรมที่นิยมกินเผ็ด มักจะมีความสามารถในการทนเผ็ดได้ดีกว่าคนที่ไม่เคยกินเผ็ดมาก่อน

3. วัฒนธรรมกับความคุ้นเคย: นอกจากการปรับตัวของตัวรับความเจ็บปวดแล้ว วัฒนธรรมการบริโภคก็มีอิทธิพลต่อการรับรู้ความเผ็ด ในสังคมที่นิยมกินเผ็ด ความเผ็ดร้อนอาจถูกมองว่าเป็นรสชาติที่น่าพึงพอใจ เป็นส่วนหนึ่งของประสบการณ์การกินที่ขาดไม่ได้ ในขณะที่บางวัฒนธรรมอาจมองว่าความเผ็ดเป็นสิ่งที่ไม่พึงประสงค์ ความแตกต่างทางวัฒนธรรมนี้ ส่งผลต่อการรับรู้และความทนทานต่อความเผ็ดของแต่ละบุคคลด้วย

4. ปัจจัยอื่นๆ: นอกเหนือจากปัจจัยหลักที่กล่าวมา ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจมีผลต่อความทนทานต่อความเผ็ด เช่น อายุ เพศ สภาวะสุขภาพ และแม้แต่อารมณ์ อย่างไรก็ตาม ยังต้องการการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อให้เข้าใจอิทธิพลของปัจจัยเหล่านี้อย่างชัดเจน

สรุปได้ว่า ความสามารถในการกินเผ็ดเป็นผลลัพธ์จากปัจจัยที่ซับซ้อน ทั้งพันธุกรรม ประสบการณ์ และวัฒนธรรม ไม่ใช่เพียงแค่เรื่องของความแข็งแกร่งหรือความอดทน ดังนั้น ไม่ว่าคุณจะเป็นคนกินเผ็ดได้มากหรือน้อย ก็ล้วนเป็นเรื่องปกติ และเป็นส่วนหนึ่งของความหลากหลายทางชีวภาพของมนุษย์