รังสีในข้อใดที่มีอำนาจในการทะลุทะลวงผ่านเนื้อสารได้น้อยที่สุด

รังสีจอมอ่อน: เจาะลึกโลกของรังสีแอลฟา

เมื่อเอ่ยถึง “รังสี” หลายคนอาจจินตนาการถึงพลังงานอันตรายที่มองไม่เห็น ทะลุทะลวงทุกสิ่งได้ราวกับภาพยนตร์วิทยาศาสตร์ แต่ในความเป็นจริง รังสีนั้นมีหลากหลายชนิด บางชนิดอันตรายร้ายแรง ขณะที่บางชนิดกลับถูกใช้อย่างแพร่หลายในชีวิตประจำวัน หนึ่งในรังสีที่มีอานุภาพทะลุทะลวงต่ำที่สุด แต่ก็น่าสนใจไม่แพ้ชนิดอื่น ๆ ก็คือ รังสีแอลฟา

รังสีแอลฟานั้นเปรียบเสมือนนักรบร่างยักษ์แต่เคลื่อนที่เชื่องช้า ประกอบด้วยอนุภาคแอลฟา ซึ่งมี โปรตอน 2 ตัว และนิวตรอน 2 ตัว รวมกันเป็นนิวเคลียสของอะตอมฮีเลียม ด้วยเหตุนี้ รังสีแอลฟาจึงมี ประจุบวก และ มวลค่อนข้างมาก เมื่อเทียบกับรังสีชนิดอื่น

ลักษณะดังกล่าวส่งผลต่ออานุภาพการทะลุทะลวงของรังสีแอลฟาโดยตรง แม้จะมีพลังงานสูง แต่ด้วยขนาดที่ใหญ่และประจุบวก ทำให้รังสีแอลฟา สูญเสียพลังงานอย่างรวดเร็ว เมื่อชนกับอะตอมของสสารอื่น เพียงแค่ กระดาษแผ่นเดียว หรือแม้แต่ผิวหนังของมนุษย์ ก็สามารถหยุดยั้งรังสีแอลฟาได้อย่างง่ายดาย

ถึงแม้จะมีอานุภาพทะลุทะลวงต่ำ แต่รังสีแอลฟาก็ไม่ใช่สิ่งที่ควรละเลย หากร่างกายได้รับรังสีแอลฟาในปริมาณมาก อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อเซลล์และเนื้อเยื่อได้ อย่างไรก็ตาม ด้วยข้อจำกัดในการทะลุทะลวง รังสีแอลฟาจึงถูกนำไปใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ เช่น

• เครื่องตรวจจับควัน: อนุภาคแอลฟาจะถูกปล่อยออกมาเพื่อทำให้อากาศแตกตัวเป็นไอออน เมื่อมีควันไฟ อนุภาคควันจะเข้าไปขัดขวางการไหลของไอออน ทำให้กระแสไฟฟ้าในเครื่องตรวจจับลดลง และส่งสัญญาณเตือนภัย
• การรักษามะเร็ง: รังสีแอลฟาสามารถใช้ในการรักษามะเร็งแบบ Brachytherapy โดยการฝังแร่ธาตุกัมมันตรังสีที่ปล่อยรังสีแอลฟา เช่น ไอโอดีน-125 เข้าไปในบริเวณที่เป็นมะเร็ง เพื่อทำลายเซลล์มะเร็งโดยตรง

จะเห็นได้ว่า แม้รังสีแอลฟาจะมีอานุภาพทะลุทะลวงต่ำที่สุดในบรรดารังสีต่าง ๆ แต่ก็ยังคงเป็นรังสีที่ทรงพลังและมีบทบาทสำคัญทั้งในแง่ของอันตรายและประโยชน์ การศึกษาและทำความเข้าใจเกี่ยวกับรังสีชนิดนี้ จึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม