อัลตราซาวด์ใช้รังสีอะไร

อัลตราซาวด์: ภาพแห่งชีวิตจากคลื่นเสียงความถี่สูง มิใช่รังสีไอออนไนซ์

บทความนี้จะไขข้อข้องใจเกี่ยวกับหลักการทำงานของอัลตราซาวด์ โดยเฉพาะคำถามที่หลายคนอาจสงสัยว่า อัลตราซาวด์ใช้รังสีอะไรในการสร้างภาพ คำตอบอย่างตรงไปตรงมาคือ อัลตราซาวด์ไม่ได้ใช้รังสีใดๆ แต่ใช้ คลื่นเสียงความถี่สูง (Ultrasound) นั่นเอง

ความแตกต่างระหว่างรังสี (เช่น รังสีเอกซ์) และคลื่นเสียงความถี่สูงนั้นสำคัญมาก รังสีเอกซ์เป็นรังสีไอออนไนซ์ หมายความว่ามีพลังงานสูงพอที่จะทำให้อะตอมแตกตัวเป็นไอออน ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อเซลล์ในร่างกายได้ การตรวจด้วยรังสีจึงจำเป็นต้องใช้ด้วยความระมัดระวังและจำกัดปริมาณการได้รับรังสี

ในทางตรงกันข้าม คลื่นเสียงความถี่สูงที่ใช้ในอัลตราซาวด์นั้นเป็นคลื่นกล ไม่ใช่รังสีไอออนไนซ์ คลื่นเสียงนี้จะถูกส่งผ่านเครื่องส่งสัญญาณเข้าสู่ร่างกาย และเมื่อคลื่นเสียงนี้กระทบกับเนื้อเยื่อต่างๆ ภายในร่างกาย มันจะสะท้อนกลับมายังเครื่องรับสัญญาณ โดยความแรงและเวลาที่คลื่นเสียงสะท้อนกลับมาจะถูกประมวลผลเป็นภาพ ทำให้แพทย์สามารถมองเห็นอวัยวะภายในได้อย่างละเอียด

ความปลอดภัยของอัลตราซาวด์จึงสูงกว่าการตรวจด้วยรังสีไอออนไนซ์อย่างเห็นได้ชัด ทำให้สามารถใช้ตรวจได้บ่อยครั้ง และเหมาะสำหรับผู้ป่วยทุกเพศทุกวัย รวมถึงหญิงตั้งครรภ์ ซึ่งสามารถใช้ตรวจดูพัฒนาการของทารกในครรภ์ได้อย่างปลอดภัย

แม้ว่าจะปลอดภัย แต่การตรวจอัลตราซาวด์ก็ควรกระทำโดยบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ เพื่อให้ได้ภาพที่มีคุณภาพและการวินิจฉัยที่ถูกต้อง นอกจากนี้ การใช้เวลาในการตรวจที่เหมาะสมก็เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อลดความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้จากความร้อนที่เกิดจากคลื่นเสียง แม้ว่าความเสี่ยงนี้จะต่ำมากก็ตาม

สรุปแล้ว อัลตราซาวด์ใช้คลื่นเสียงความถี่สูง ไม่ใช่รังสี ทำให้เป็นเทคนิคการตรวจวินิจฉัยทางการแพทย์ที่มีความปลอดภัย และมีประโยชน์อย่างมากในการตรวจสอบสุขภาพ ทั้งในด้านการตรวจหาความผิดปกติของอวัยวะต่างๆ และการติดตามการตั้งครรภ์ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้การตรวจอัลตราซาวด์มีความละเอียดและแม่นยำมากขึ้น ทำให้แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น