ไขกระดูกสันหลังอักเสบเกิดจากอะไร

ไขกระดูกสันหลังอักเสบ: มากกว่าแค่ปวดหลังเรื้อรังที่คุณควรรู้

อาการปวดหลังเรื้อรังที่หลายคนอาจมองข้าม อาจไม่ได้เป็นแค่ผลจากการบาดเจ็บเล็กน้อยสะสม หรือการยกของผิดท่าอย่างที่คิดเสมอไป เพราะอาการปวดหลังที่รุนแรงและต่อเนื่อง อาจเป็นสัญญาณเตือนของภาวะร้ายแรงที่เรียกว่า “ไขกระดูกสันหลังอักเสบ” ซึ่งเป็นภาวะที่เกิดการอักเสบของไขกระดูกสันหลัง ส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบประสาท และอาจนำไปสู่ความพิการได้หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที

หลายคนอาจสับสนระหว่างอาการปวดหลังทั่วไปกับไขกระดูกสันหลังอักเสบ เพราะอาการเริ่มต้นอาจคล้ายคลึงกัน แต่ไขกระดูกสันหลังอักเสบมีความแตกต่างอย่างชัดเจนในเรื่องของสาเหตุ อาการ และความรุนแรง

ไขกระดูกสันหลังอักเสบเกิดจากอะไร?

สาเหตุของไขกระดูกสันหลังอักเสบมีความหลากหลาย และสามารถแบ่งออกเป็นกลุ่มหลักๆ ดังนี้:

• การติดเชื้อ: การติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา สามารถแพร่กระจายไปยังไขกระดูกสันหลัง ทำให้เกิดการอักเสบได้ ตัวอย่างเช่น เชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคอีสุกอีใส งูสวัด หรือไวรัส HIV รวมไปถึงเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดวัณโรคกระดูกสันหลัง
• โรคภูมิต้านตนเอง: ในบางกรณี ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานผิดปกติ และโจมตีไขกระดูกสันหลัง ทำให้เกิดการอักเสบ โรคที่เป็นสาเหตุในกลุ่มนี้ ได้แก่ โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple Sclerosis – MS), โรคเอ็นเอ็มโอ (Neuromyelitis Optica – NMO), โรคไขสันหลังอักเสบจากภูมิคุ้มกัน (Transverse Myelitis – TM) ที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
• ความผิดปกติของหลอดเลือด: การอุดตันของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงไขกระดูกสันหลัง หรือความผิดปกติของหลอดเลือด เช่น Arteriovenous Malformation (AVM) สามารถทำให้ไขกระดูกสันหลังขาดเลือดและเกิดการอักเสบได้
• การได้รับสารพิษ: สารพิษบางชนิด เช่น สารเคมีบางประเภท หรือยาบางชนิด อาจทำให้เกิดการอักเสบของไขกระดูกสันหลังได้
• ไม่ทราบสาเหตุ (Idiopathic): ในบางกรณี แพทย์อาจไม่สามารถระบุสาเหตุที่แน่ชัดของการเกิดไขกระดูกสันหลังอักเสบได้

อาการของไขกระดูกสันหลังอักเสบ:

อาการของไขกระดูกสันหลังอักเสบจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับตำแหน่งและความรุนแรงของการอักเสบ แต่โดยทั่วไปแล้ว อาการที่พบบ่อย ได้แก่:

• ปวดหลังรุนแรง: อาการปวดอาจเริ่มจากบริเวณหลังและแผ่ไปยังแขน ขา หรือลำตัว
• อ่อนแรงของกล้ามเนื้อ: กล้ามเนื้ออาจอ่อนแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในขา ทำให้เดินลำบาก หรือไม่สามารถเดินได้
• ชาหรือรู้สึกเหมือนมีอะไรไต่: อาการชาหรือรู้สึกเหมือนมีอะไรไต่ตามผิวหนัง อาจเกิดขึ้นได้ในบริเวณต่างๆ ของร่างกาย
• ปัญหาเกี่ยวกับการควบคุมการขับถ่าย: อาจมีปัญหาในการควบคุมปัสสาวะ หรืออุจจาระ
• ความผิดปกติของระบบประสาทอัตโนมัติ: เช่น ความดันโลหิตผิดปกติ หัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือเหงื่อออกมากเกินไป

การวินิจฉัยและการรักษา:

การวินิจฉัยไขกระดูกสันหลังอักเสบทำได้โดยการซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจระบบประสาท และทำการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น การตรวจเลือด การตรวจน้ำไขสันหลัง (Lumbar Puncture) และการตรวจด้วยภาพถ่ายทางการแพทย์ เช่น MRI (Magnetic Resonance Imaging)

การรักษามุ่งเน้นไปที่การควบคุมการอักเสบ ลดความเสียหายของระบบประสาท และบรรเทาอาการ การรักษาอาจรวมถึง:

• ยา: ยาที่ใช้ในการรักษาไขกระดูกสันหลังอักเสบ ได้แก่ ยา corticosteroids เพื่อลดการอักเสบ ยา antiviral หรือ antibiotics หากสาเหตุเกิดจากการติดเชื้อ และยาอื่นๆ เพื่อควบคุมอาการปวด ชา หรือกล้ามเนื้อกระตุก
• กายภาพบำบัด: การทำกายภาพบำบัดช่วยฟื้นฟูการทำงานของกล้ามเนื้อ และช่วยให้ผู้ป่วยสามารถเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น
• การผ่าตัด: ในบางกรณี อาจจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อลดแรงกดดันต่อไขกระดูกสันหลัง หรือเพื่อแก้ไขความผิดปกติของหลอดเลือด

สิ่งที่ควรจำ:

• อาการปวดหลังเรื้อรังที่ไม่ดีขึ้น หรือมีอาการทางระบบประสาทร่วมด้วย ควรปรึกษาแพทย์ทันที
• การวินิจฉัยและการรักษาที่รวดเร็วมีความสำคัญต่อการป้องกันความเสียหายถาวรของระบบประสาท
• การดูแลสุขภาพโดยรวมให้แข็งแรง การหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง และการปรึกษาแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันไขกระดูกสันหลังอักเสบ

อย่าปล่อยให้ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับอาการปวดหลัง มาบดบังโอกาสในการรักษาภาวะไขกระดูกสันหลังอักเสบอย่างทันท่วงที เพราะการดูแลรักษาที่เหมาะสม จะช่วยให้คุณกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีได้อีกครั้ง