คนเปลี่ยนไต อยู่นาน กี่ปี

ไตใหม่ ชีวิตใหม่: อยู่ได้นานแค่ไหนหลังการปลูกถ่ายไต?

การปลูกถ่ายไตถือเป็นความหวังครั้งสำคัญสำหรับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ช่วยให้พวกเขากลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ไม่ต้องพึ่งพาการฟอกไตอย่างต่อเนื่อง และสามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงกับคนปกติมากยิ่งขึ้น แต่คำถามที่มักเกิดขึ้นในใจของผู้ป่วยและครอบครัวคือ “ไตที่ปลูกถ่ายมาใหม่นี้จะอยู่กับเราได้นานแค่ไหน?”

แม้จะไม่มีตัวเลขที่ตายตัว แต่โดยเฉลี่ยแล้ว ไตที่ได้รับการปลูกถ่ายจะมีอายุการใช้งานประมาณ 10-20 ปี ซึ่งเป็นค่าเฉลี่ยที่ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยที่มีผลต่อการทำงานของไตที่ปลูกถ่าย

ปัจจัยสำคัญที่มีผลต่ออายุการใช้งานของไตที่ปลูกถ่าย:

• สุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย: สุขภาพโดยรวมของผู้ป่วยก่อนและหลังการปลูกถ่ายไตมีผลอย่างมากต่อการทำงานของไตใหม่ หากผู้ป่วยมีโรคประจำตัวอื่นๆ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือโรคหัวใจ ก็อาจส่งผลให้อายุการใช้งานของไตสั้นลง
• ยารักษาภูมิคุ้มกัน (Immunosuppressants): ยาเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในการป้องกันไม่ให้ร่างกายปฏิเสธไตที่ปลูกถ่าย การรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอและถูกต้องตามที่แพทย์สั่งเป็นสิ่งจำเป็น แม้ว่ายาเหล่านี้จะช่วยรักษาไตไว้ แต่ก็อาจมีผลข้างเคียงที่ส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมในระยะยาว
• การดูแลตนเองของผู้ป่วย: การดูแลสุขภาพอย่างสม่ำเสมอเป็นกุญแจสำคัญ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกายอย่างเหมาะสม การพักผ่อนที่เพียงพอ และการหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์ จะช่วยรักษาการทำงานของไตให้ดีอยู่เสมอ
• ชนิดของไตที่ปลูกถ่าย: ไตที่ได้รับจากผู้บริจาคที่มีชีวิต (Living donor) มักมีอายุการใช้งานที่ยาวนานกว่าไตที่ได้รับจากผู้บริจาคที่เสียชีวิต (Deceased donor) เนื่องจากมักมีสุขภาพที่ดีกว่าและมีระยะเวลาที่ไตขาดเลือดน้อยกว่า
• การปฏิเสธไต (Rejection): การปฏิเสธไตคือภาวะที่ร่างกายพยายามต่อต้านและทำลายไตที่ปลูกถ่าย หากมีการตรวจพบและรักษาการปฏิเสธไตได้ทันท่วงที ก็จะช่วยรักษาการทำงานของไตไว้ได้ แต่หากการปฏิเสธไตเกิดขึ้นอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง อาจทำให้ไตไม่สามารถทำงานได้อีกต่อไป
• อายุของผู้บริจาค: อายุของผู้บริจาคก็มีผลต่ออายุการใช้งานของไต โดยทั่วไป ไตที่ได้รับจากผู้บริจาคที่อายุน้อยกว่ามักจะมีอายุการใช้งานที่ยาวนานกว่า

สิ่งที่ผู้ป่วยปลูกถ่ายไตควรรู้และปฏิบัติ:

• เข้ารับการตรวจติดตามกับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ: การตรวจติดตามอย่างใกล้ชิดจะช่วยให้แพทย์สามารถตรวจสอบการทำงานของไตและตรวจพบปัญหาต่างๆ ได้ตั้งแต่เนิ่นๆ
• รับประทานยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด: การขาดยาหรือการปรับยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์อาจส่งผลเสียต่อการทำงานของไต
• รักษาสุขภาพให้แข็งแรง: การดูแลสุขภาพที่ดีจะช่วยให้ไตทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ทำความเข้าใจเกี่ยวกับสัญญาณของการปฏิเสธไต: การเรียนรู้สัญญาณและอาการของการปฏิเสธไตจะช่วยให้สามารถแจ้งแพทย์ได้ทันที
• ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับข้อสงสัยหรือความกังวล: หากมีข้อสงสัยหรือความกังวลใดๆ เกี่ยวกับการปลูกถ่ายไต อย่าลังเลที่จะปรึกษาแพทย์

ถึงแม้ว่าอายุการใช้งานเฉลี่ยของไตที่ปลูกถ่ายจะอยู่ที่ 10-20 ปี แต่ก็มีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่ไตของพวกเขาสามารถทำงานได้นานกว่านั้น หรือในบางกรณีก็อาจสั้นกว่านั้นได้เช่นกัน สิ่งสำคัญที่สุดคือการดูแลสุขภาพอย่างสม่ำเสมอและการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อให้ไตที่ปลูกถ่ายมาใหม่นี้สามารถอยู่กับคุณไปได้นานที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

คำแนะนำเพิ่มเติม:

หากไตที่ปลูกถ่ายไม่สามารถทำงานได้อีกต่อไป ผู้ป่วยสามารถกลับไปทำการฟอกไต หรือพิจารณาเข้ารับการปลูกถ่ายไตอีกครั้งได้

Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลและความรู้เท่านั้น ไม่ได้มีเจตนาเพื่อใช้ในการวินิจฉัยหรือรักษาโรค ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอ หากมีข้อสงสัยหรือความกังวลเกี่ยวกับสุขภาพ