ค่า eGFR คืออะไร และบอกเกณฑ์การวินิจฉัยภาวะไตวายเรื้อรังในแต่ละระยะ
eGFR เป็นดัชนีชี้วัดประสิทธิภาพการกรองของไต ค่า eGFR สูงแสดงการทำงานของไตที่ดี ค่าปกติมากกว่า 90 มิลลิลิตร/นาที/1.73 ตารางเมตร ค่าระหว่าง 60-89 แสดงการทำงานลดลงเล็กน้อย ต่ำกว่า 60 บ่งชี้ภาวะไตเสื่อม ควรปรึกษาแพทย์หากค่า eGFR ต่ำกว่าเกณฑ์ปกติ เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม
ค่า eGFR: บอกเล่าเรื่องราวสุขภาพของไตของคุณ
ไตเปรียบเสมือนเครื่องกรองของเสียและของเหลวส่วนเกินออกจากร่างกาย หากเครื่องกรองนี้ทำงานผิดปกติ ร่างกายก็จะได้รับผลกระทบอย่างร้ายแรง และค่า eGFR (Estimated Glomerular Filtration Rate) ก็เป็นดัชนีสำคัญที่ช่วยบอกเล่าเรื่องราวสุขภาพของไตของคุณ
eGFR ย่อมาจาก Estimated Glomerular Filtration Rate แปลเป็นภาษาไทยได้ว่า อัตราการกรองของไตที่ประเมินได้ มันเป็นค่าที่แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพการทำงานของหน่วยกรองของไตที่เรียกว่า โกลเมอรูลัส (Glomerulus) ค่า eGFR บ่งบอกถึงปริมาณเลือดที่ไตสามารถกรองของเสียได้ในหนึ่งนาที โดยคำนวณจากปัจจัยต่างๆ เช่น อายุ เพศ เชื้อชาติ ระดับครีเอตินินในเลือด และน้ำหนักตัว
ค่า eGFR ที่ดีบ่งบอกถึงไตที่แข็งแรง ค่าปกติทั่วไปจะ สูงกว่า 90 มิลลิลิตร/นาที/1.73 ตารางเมตร แสดงว่าไตของคุณกำลังทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม ค่า eGFR ที่อยู่ในช่วง 60-89 มิลลิลิตร/นาที/1.73 ตารางเมตร แม้จะยังไม่เข้าข่ายไตวาย แต่ก็บ่งชี้ว่าการทำงานของไตเริ่มลดลง อาจเกิดจากการเสื่อมสภาพตามอายุหรือปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง การติดเชื้อในไต เป็นต้น จึงควรเฝ้าระวังและปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและวางแผนการดูแลสุขภาพไตอย่างเหมาะสม
หากค่า eGFR ต่ำกว่า 60 มิลลิลิตร/นาที/1.73 ตารางเมตร แพทย์จะพิจารณาว่าคุณมีความเสี่ยงต่อการเป็น ภาวะไตวายเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease: CKD) การแบ่งระยะของภาวะไตวายเรื้อรังนั้นจะพิจารณาจากค่า eGFR ร่วมกับปัจจัยอื่นๆ เช่น การมีโปรตีนในปัสสาวะ การตรวจชิ้นเนื้อไต และอาการของผู้ป่วย โดยทั่วไปจะแบ่งเป็น 5 ระยะ ดังนี้:
| ระยะ | ค่า eGFR (มิลลิลิตร/นาที/1.73 ตารางเมตร) | ความเสียหายต่อไต | อาการ |
|---|---|---|---|
| ระยะที่ 1 | ≥ 90 | มีความเสียหายเล็กน้อย หรือไม่มีความเสียหาย | อาจไม่มีอาการ |
| ระยะที่ 2 | 60-89 | มีความเสียหายปานกลาง | อาจไม่มีอาการ หรือมีอาการเล็กน้อย |
| ระยะที่ 3a | 45-59 | มีความเสียหายค่อนข้างมาก | อาจเริ่มมีอาการ เช่น ปัสสาวะบ่อยขึ้น เหนื่อยง่าย บวม |
| ระยะที่ 3b | 30-44 | มีความเสียหายมาก | อาการจะรุนแรงขึ้น เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ความดันโลหิตสูง |
| ระยะที่ 4 | 15-29 | มีความเสียหายอย่างรุนแรง | อาการรุนแรงมากขึ้น อาจต้องฟอกไต |
| ระยะที่ 5 | < 15 หรือต้องฟอกไต | ไตวายระยะสุดท้าย | ต้องรับการฟอกไตหรือปลูกถ่ายไต |
หมายเหตุ: ตารางข้างต้นเป็นเพียงข้อมูลทั่วไป การวินิจฉัยภาวะไตวายเรื้อรังนั้นต้องอาศัยการประเมินโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งจะพิจารณาจากค่า eGFR ร่วมกับปัจจัยอื่นๆ จึงควรปรึกษาแพทย์หากมีความกังวลเกี่ยวกับสุขภาพไตของคุณ
การดูแลสุขภาพไตที่ดีนั้นเริ่มต้นจากการตรวจสุขภาพประจำปี การควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย และการเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ และการรับประทานอาหารที่มีเกลือและไขมันสูง การตรวจค่า eGFR เป็นประจำจะช่วยให้คุณและแพทย์สามารถเฝ้าติดตามสุขภาพไตของคุณได้อย่างมีประสิทธิภาพ และรับการรักษาได้อย่างทันท่วงที เพื่อให้ไตของคุณทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป
#ค่า Egfr#เกณฑ์การวินิจฉัย#ไตวายเรื้อรังข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต