ทำไมอยู่ดีๆก็อ้วก

เมื่อร่างกายส่งสัญญาณ: ทำไมเราถึงอ้วกขึ้นมาโดยไม่รู้ตัว?

อาการอ้วก หรืออาเจียน เป็นอาการที่พบได้บ่อยและมักก่อให้เกิดความไม่สบายตัวอย่างมาก หลายคนอาจเคยประสบกับเหตุการณ์ที่อยู่ดีๆ ก็รู้สึกคลื่นไส้และอ้วกออกมาโดยไม่ทราบสาเหตุ ความจริงแล้ว สาเหตุที่อยู่เบื้องหลังอาการนี้มีความหลากหลาย ซับซ้อน และบางครั้งก็คาดเดาได้ยาก บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุต่างๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการอ้วกขึ้นมาโดยไม่ทันตั้งตัว พร้อมทั้งข้อควรระวังและวิธีรับมือเบื้องต้น

สาเหตุที่ไม่คาดคิดของอาการอ้วก:

นอกเหนือจากสาเหตุที่เป็นที่รู้จักกันดีอย่างโรคไวรัสทางเดินอาหาร (เช่น โรคกระเพาะอาหารอักเสบ) และการแพ้อาหารแล้ว ยังมีอีกหลายสาเหตุที่อาจทำให้เราอ้วกขึ้นมาโดยไม่รู้ตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่ออาการเหล่านี้เกิดขึ้นอย่างฉับพลันและไม่มีสัญญาณเตือนล่วงหน้า ตัวอย่างเช่น:

• ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia): ร่างกายขาดน้ำตาลกลูโคสอาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ เวียนศีรษะ และอ้วก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ดี หรือผู้ที่อดอาหารเป็นเวลานาน

• การตั้งครรภ์: อาการแพ้ท้องในช่วงต้นของการตั้งครรภ์เป็นสาเหตุที่พบบ่อยของอาการคลื่นไส้และอาเจียน และอาจเกิดขึ้นได้อย่างกะทันหัน

• ความเครียดและความวิตกกังวล: ความเครียดทางจิตใจและความวิตกกังวลอาจกระตุ้นระบบประสาทให้เกิดอาการคลื่นไส้และอ้วก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่มีความอ่อนไหวต่อความเครียดสูง

• การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบน: โรคหวัดหรือไข้หวัดใหญ่ แม้จะไม่มีอาการทางระบบทางเดินอาหารโดยตรง แต่ก็อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้และอาเจียนได้ เนื่องจากการอักเสบของร่างกาย

• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิดมีผลข้างเคียงที่อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้และอาเจียน เช่น ยาเคมีบำบัด ยาปฏิชีวนะบางชนิด หรือแม้แต่ยาแก้ปวดบางประเภท

• การเปลี่ยนแปลงของสมดุลของร่างกาย (Vestibular Disorders): การผิดปกติของระบบประสาทส่วนที่ควบคุมการทรงตัว เช่น โรคเมนิเอร์ อาจทำให้เกิดอาการเวียนหัว คลื่นไส้ และอ้วกได้อย่างรุนแรง

• การรับประทานอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ: การรับประทานอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อโรค อาหารเสีย หรืออาหารที่ไม่สะอาด เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ ซึ่งนำไปสู่อาการอ้วกได้อย่างรวดเร็ว

เมื่อใดควรปรึกษาแพทย์:

แม้ว่าอาการอ้วกในบางครั้งอาจหายไปเองได้ แต่หากพบอาการต่อไปนี้ ควรปรึกษาแพทย์โดยเร็วที่สุด:

• อ้วกอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน
• มีไข้สูง
• มีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง
• อ้วกเป็นเลือดหรือมีมูกเลือดปน
• อ้วกออกมาเป็นสีเขียวหรือสีเหลือง
• มีอาการท้องเสียร่วมด้วย
• น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว
• มีอาการอ่อนเพลียอย่างรุนแรง

การดูแลตัวเองเบื้องต้น:

หากอาการอ้วกไม่รุนแรงมาก สามารถดูแลตัวเองเบื้องต้นได้โดยการ:

• ดื่มน้ำเปล่าหรือน้ำเกลือแร่ชดเชยน้ำที่สูญเสียไป
• พักผ่อนให้เพียงพอ
• รับประทานอาหารอ่อนๆ เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก ในปริมาณน้อยๆ บ่อยๆ
• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีกลิ่นแรงหรืออาหารที่ระคายเคืองกระเพาะอาหาร

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ หากมีข้อสงสัยหรืออาการผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง เพราะสาเหตุของอาการอ้วกนั้นมีหลากหลาย การวินิจฉัยที่ถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาให้หายขาดและป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ