ปัจจัยทางกายภาพทําให้เกิดโรคจากการทํางาน 5 ประการคืออะไร

5 ปัจจัยทางกายภาพผู้ก่อโรคจากการทำงานที่คุณอาจมองข้าม

สุขภาพแรงงานเป็นรากฐานสำคัญของประสิทธิภาพและคุณภาพชีวิต การทำงานที่หนักหน่วงหรือสภาพแวดล้อมการทำงานที่ไม่เหมาะสมสามารถนำไปสู่โรคจากการทำงานได้หลากหลาย ในบทความนี้เราจะเจาะลึก 5 ปัจจัยทางกายภาพสำคัญที่เป็นต้นเหตุของโรคเหล่านี้ เพื่อให้คุณเข้าใจและสามารถป้องกันตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ปัจจัยทางกายภาพเหล่านี้มักถูกมองข้ามหรือประเมินความเสี่ยงต่ำไป แต่ความจริงแล้วพวกมันเป็นตัวการสำคัญที่ส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาว โดยเฉพาะเมื่อสะสมเป็นเวลานาน ดังนั้นการตระหนักรู้และการปรับปรุงสภาพแวดล้อมการทำงานจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง

1. การจัดวางตำแหน่งร่างกายที่ไม่เหมาะสม (Awkward Posture): การทำงานที่ต้องอยู่ในท่านั่งหรือยืนนานๆ โดยเฉพาะในท่าที่ไม่ถูกต้อง เช่น การก้มคอ การเอนหลัง หรือการยกของหนัก จะก่อให้เกิดความเครียดสะสมต่อกล้ามเนื้อ กระดูก และข้อต่อ ส่งผลให้เกิดอาการปวดเมื่อยเรื้อรัง ปวดหลัง ปวดคอ ปวดไหล่ และอาจนำไปสู่โรคเกี่ยวกับระบบโครงกระดูกและกล้ามเนื้อ (Musculoskeletal Disorders – MSDs) เช่น โรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท โรคอุโมงค์คาร์ปัล และโรคข้ออักเสบได้

2. การสั่นสะเทือน (Vibration): การสัมผัสกับการสั่นสะเทือนอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการสั่นสะเทือนจากเครื่องจักร รถยนต์ หรืออุปกรณ์ต่างๆ สามารถส่งผลกระทบต่อระบบประสาท กล้ามเนื้อ และกระดูก ทำให้เกิดอาการชา ปวด อ่อนแรง และในกรณีที่รุนแรงอาจทำให้เกิดโรคเรย์โนด์ (Raynaud’s phenomenon) หรือโรคไวท์ฟิงเกอร์ (White finger) ซึ่งเป็นโรคที่ทำให้เกิดอาการมือชาและซีด จนถึงขั้นนิ้วมือเสียหายถาวร

3. การยกของหนักและการเคลื่อนไหวซ้ำๆ (Repetitive Movements and Heavy Lifting): การยกของหนักเกินกำลัง หรือการทำงานที่ต้องใช้การเคลื่อนไหวซ้ำๆ เช่น การพิมพ์ การประกอบชิ้นส่วน หรือการใช้เครื่องมือบางชนิด จะทำให้กล้ามเนื้อ ข้อต่อ และเอ็นได้รับบาดเจ็บสะสม จนเกิดอาการปวด อักเสบ และอาจนำไปสู่โรค MSDs ต่างๆ เช่น โรคข้อศอกนักเทนนิส โรคข้ออักเสบ และอาการกล้ามเนื้ออักเสบได้

4. สภาพแวดล้อมการทำงานที่ไม่เหมาะสม (Ergonomic Hazards): รวมถึงการขาดแสงสว่างที่เพียงพอ อุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม ความชื้นสูง หรือระดับเสียงที่ดังเกินไป ทั้งหมดนี้สามารถส่งผลต่อสุขภาพกายและจิตใจ ทำให้เกิดอาการปวดตา ปวดหัว ความเครียด และลดประสิทธิภาพการทำงาน รวมถึงอาจทำให้เกิดโรคทางเดินหายใจ หรือโรคผิวหนังได้

5. การสัมผัสสารเคมี (Chemical Exposure): การสัมผัสสารเคมีที่เป็นอันตราย เช่น สารละลาย ฝุ่นละออง หรือไอระเหย สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ ระคายเคือง หรือเป็นพิษต่ออวัยวะต่างๆ ได้ ขึ้นอยู่กับชนิดและปริมาณของสารเคมีที่ได้รับ อาการที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น ผื่นคัน ไอ หายใจลำบาก หรือแม้กระทั่งโรคมะเร็ง ในกรณีที่รุนแรง

การป้องกันโรคจากการทำงานที่เกิดจากปัจจัยทางกายภาพเหล่านี้ จำเป็นต้องมีการวางแผนและการปฏิบัติอย่างรอบคอบ ตั้งแต่การออกแบบพื้นที่ทำงานที่เอื้อต่อสุขภาพ การเลือกใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่เหมาะสม การฝึกอบรมพนักงานให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการป้องกันความเสี่ยง ไปจนถึงการตรวจสุขภาพประจำปี และการพักผ่อนอย่างเพียงพอ

สุขภาพแรงงานเป็นทรัพยากรที่สำคัญที่สุด การดูแลสุขภาพตนเองและการสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดี จึงเป็นสิ่งที่ทุกคนต้องให้ความสำคัญ