ผื่นแบบมีจุดเลือดเกิดจากอะไร

ผื่นจุดเลือด: สัญญาณเตือนที่ผิวหนังบอกอะไร?

ผื่นจุดเลือด หรือที่ทางการแพทย์เรียกว่า “Petechiae” คือลักษณะของผื่นที่ปรากฏเป็นจุดเล็กๆ สีแดง ม่วง หรือน้ำตาล คล้ายจุดเลือดออกใต้ผิวหนัง มองเผินๆ อาจคล้ายผื่นทั่วไป แต่สิ่งที่แตกต่างคือ เมื่อกดลงไปจะไม่จางหายไปเหมือนผื่นผิวหนังอักเสบอื่นๆ เพราะเกิดจากการที่หลอดเลือดฝอยขนาดเล็กบริเวณผิวหนังแตก หรือรั่ว ทำให้เลือดซึมออกมาใต้ผิวหนังนั่นเอง

แม้ว่าผื่นจุดเลือดอาจดูไม่น่ากังวลในตอนแรก แต่ก็ไม่ควรละเลย เพราะมันอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่ซ่อนอยู่ โดยสาเหตุของการเกิดผื่นจุดเลือดนั้นมีได้หลากหลาย และแต่ละสาเหตุก็มีความร้ายแรงแตกต่างกันไป

สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดผื่นจุดเลือด:

• การติดเชื้อ: การติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อราบางชนิด สามารถทำให้หลอดเลือดฝอยอ่อนแอและแตกง่าย ตัวอย่างเช่น โรคไข้เลือดออก โรคไข้กาฬหลังแอ่น หรือการติดเชื้อสเตรปโตค็อกคัส
• ยาบางชนิด: ยาบางประเภท โดยเฉพาะยาที่ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด เช่น ยาแอสไพริน ยาต้านการแข็งตัวของเลือด หรือยาคีโม อาจทำให้เกิดผื่นจุดเลือดได้ นอกจากนี้ ยาบางชนิดอาจก่อให้เกิดปฏิกิริยาแพ้ ซึ่งนำไปสู่การอักเสบและทำให้หลอดเลือดฝอยแตก
• โรคภูมิต้านตนเอง: โรคภูมิต้านตนเองบางชนิด เช่น โรค SLE (Systemic Lupus Erythematosus) หรือโรค ITP (Idiopathic Thrombocytopenic Purpura) จะทำให้ร่างกายสร้างแอนติบอดีขึ้นมาทำลายเกล็ดเลือด หรือหลอดเลือด ทำให้เกิดภาวะเลือดออกง่ายและมีผื่นจุดเลือด
• ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ: เกล็ดเลือดมีหน้าที่สำคัญในการช่วยให้เลือดแข็งตัว เมื่อเกล็ดเลือดมีจำนวนน้อยลง (Thrombocytopenia) จะทำให้เลือดออกง่ายและมีโอกาสเกิดผื่นจุดเลือดได้
• การบาดเจ็บ: การบาดเจ็บเล็กน้อย เช่น การกระแทก การถูกรัด หรือการเบ่งอย่างรุนแรง ก็สามารถทำให้หลอดเลือดฝอยแตกและเกิดผื่นจุดเลือดได้ โดยเฉพาะในบริเวณที่ผิวหนังบอบบาง
• ภาวะขาดวิตามิน: การขาดวิตามินซี (Scurvy) หรือวิตามินเค อาจทำให้หลอดเลือดอ่อนแอและแตกง่าย
• การสูงอายุ: เมื่ออายุมากขึ้น ผิวหนังและหลอดเลือดจะสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้หลอดเลือดเปราะบางและแตกง่ายขึ้น

เมื่อใดที่ควรไปพบแพทย์:

ผื่นจุดเลือดอาจหายไปได้เองในบางกรณี แต่หากพบว่ามีอาการดังต่อไปนี้ควรรีบไปพบแพทย์ทันที:

• ผื่นจุดเลือดเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและกระจายตัวเป็นบริเวณกว้าง
• มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ไข้สูง ปวดเมื่อยตามตัว อ่อนเพลีย หรือปวดศีรษะอย่างรุนแรง
• มีเลือดออกผิดปกติ เช่น เลือดกำเดาไหล เลือดออกตามไรฟัน หรือมีเลือดปนในปัสสาวะหรืออุจจาระ
• มีอาการบวมตามร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณใบหน้าหรือลิ้น
• มีอาการหายใจลำบาก หรือแน่นหน้าอก

การวินิจฉัยและการรักษา:

แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจทำการตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเลือด เพื่อหาสาเหตุของผื่นจุดเลือด การรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ตรวจพบ เช่น หากเกิดจากการติดเชื้อ ก็จะให้ยาปฏิชีวนะหรือยาต้านไวรัส หากเกิดจากยา ก็จะพิจารณาปรับเปลี่ยนยา หากเกิดจากโรคภูมิต้านตนเอง ก็จะให้ยากดภูมิคุ้มกัน

สรุป:

ผื่นจุดเลือดเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงความผิดปกติของหลอดเลือดใต้ผิวหนัง ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย การสังเกตอาการและรีบไปพบแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ จะช่วยให้ได้รับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ การดูแลสุขภาพให้แข็งแรง รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ก็เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันการเกิดผื่นจุดเลือด

ข้อควรจำ: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลทั่วไปเท่านั้น ไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อใช้ในการวินิจฉัยหรือรักษาโรค หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับสุขภาพ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ