ผู้ป่วยประคับประคองอยู่ได้นานแค่ไหน

ระยะเวลาของการดูแลแบบประคับประคอง: ไม่ใช่เรื่องของวันเวลา แต่เป็นเรื่องของคุณภาพชีวิต

การดูแลแบบประคับประคอง (Palliative Care) มักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นการดูแลในช่วงสุดท้ายของชีวิตเพียงไม่กี่วันหรือสัปดาห์ก่อนเสียชีวิต ความจริงแล้ว การดูแลแบบประคับประคองสามารถเริ่มต้นได้ตั้งแต่ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคร้ายแรง โดยไม่จำกัดระยะเวลา และสามารถดำเนินควบคู่ไปกับการรักษาเพื่อหวังผลหายขาดได้

คำถามที่ว่าผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองจะอยู่ได้นานแค่ไหนจึงเป็นคำถามที่ไม่มีคำตอบตายตัว เพราะระยะเวลานั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น

• ชนิดและระยะของโรค: โรคบางชนิดมีความก้าวหน้ารวดเร็วกว่าโรคอื่นๆ ผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะลุกลามอาจมีระยะเวลาที่สั้นกว่าผู้ป่วยโรคหัวใจเรื้อรัง แต่แม้ในโรคเดียวกัน ระยะของโรคก็มีผลต่อระยะเวลาเช่นกัน
• สภาพร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย: ผู้ป่วยที่มีสุขภาพแข็งแรงและมีจิตใจเข้มแข็งอาจมีระยะเวลาที่ยาวนานกว่าผู้ป่วยที่มีภาวะแทรกซ้อนหรือมีภาวะซึมเศร้า
• การตอบสนองต่อการรักษา: ผู้ป่วยที่ตอบสนองต่อการรักษาได้ดีอาจมีระยะเวลาที่ยาวนานกว่าผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา
• การเข้าถึงบริการดูแลแบบประคับประคอง: การได้รับการดูแลที่เหมาะสมและทันท่วงที ทั้งด้านการบรรเทาอาการ การดูแลด้านจิตใจและสังคม สามารถช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและอาจมีระยะเวลาที่ยาวนานขึ้น

ดังนั้น แทนที่จะมุ่งเน้นที่ระยะเวลา การดูแลแบบประคับประคองให้ความสำคัญกับการใช้เวลาที่เหลืออยู่อย่างมีคุณค่าที่สุด โดยมุ่งเน้นที่การ

• บรรเทาความทุกข์ทรมาน: ทั้งทางร่างกาย เช่น อาการปวด เหนื่อย หายใจลำบาก และทางจิตใจ เช่น ความวิตกกังวล ความกลัว ความเศร้า
• สนับสนุนผู้ป่วยและครอบครัว: ให้คำปรึกษา ให้ข้อมูล และช่วยเหลือในการตัดสินใจเกี่ยวกับการรักษา
• ส่งเสริมคุณภาพชีวิต: ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตในช่วงเวลาสุดท้ายได้ตามที่ตนเองต้องการ เช่น การได้อยู่กับคนที่รัก การทำกิจกรรมที่ชอบ การได้จากไปอย่างสงบ

สรุปคือ การดูแลแบบประคับประคองไม่ได้มุ่งหมายที่จะยืดอายุหรือย่นอายุ แต่เน้นที่การทำให้ช่วงเวลาที่เหลืออยู่มีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด ไม่ว่าระยะเวลานั้นจะยาวนานเท่าใดก็ตาม เป้าหมายคือการช่วยให้ผู้ป่วยและครอบครัวเผชิญกับความท้าทายได้อย่างสงบ มีศักดิ์ศรี และมีความหมาย