พนักงาน 100 คน ต้องมีห้องพยาบาลไหม

ห้องพยาบาลในสถานประกอบการ: พนักงาน 100 คน ต้องมีหรือไม่? ไขข้อสงสัยตามกฎหมายแรงงาน

หลายครั้งที่ผู้ประกอบการและลูกจ้างเกิดความสงสัยเกี่ยวกับข้อกำหนดด้านสวัสดิการในสถานประกอบการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของ “ห้องพยาบาล” หนึ่งในคำถามที่พบบ่อยคือ “ถ้ามีพนักงานเพียง 100 คน สถานประกอบการจำเป็นต้องมีห้องพยาบาลหรือไม่?”

กฎหมายแรงงานของประเทศไทยให้ความสำคัญกับสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้างทุกคน ดังนั้นจึงได้กำหนดข้อบังคับต่างๆ เกี่ยวกับสวัสดิการทางการแพทย์ในสถานประกอบการ เพื่อให้ลูกจ้างได้รับการดูแลที่เหมาะสมเมื่อเจ็บป่วยหรือเกิดอุบัติเหตุจากการทำงาน

ตามกฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554 (ฉบับปรับปรุง) และกฎกระทรวงที่เกี่ยวข้อง ได้กำหนดรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวกทางการแพทย์ในสถานประกอบการไว้ดังนี้:

• สถานประกอบการที่มีลูกจ้างตั้งแต่ 200 คนขึ้นไป: จะต้องจัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวกทางการแพทย์ขั้นพื้นฐาน ได้แก่
  • ห้องรักษาพยาบาลพร้อมเตียงพักคนไข้อย่างน้อยหนึ่งเตียง
  • เวชภัณฑ์และอุปกรณ์ที่จำเป็นในการรักษาพยาบาลเบื้องต้น

ดังนั้น สำหรับสถานประกอบการที่มีพนักงาน 100 คน: กฎหมายไม่ได้กำหนดให้ต้องมี “ห้องพยาบาล” ที่มีลักษณะเป็นห้องเฉพาะพร้อมเตียงพัก อย่างไรก็ตาม นั่นไม่ได้หมายความว่าสถานประกอบการเหล่านั้นไม่ต้องดูแลสุขภาพของลูกจ้างเลย

ถึงแม้ไม่มีข้อบังคับเรื่องห้องพยาบาลโดยตรง สถานประกอบการที่มีลูกจ้าง 100 คน ยังคงมีหน้าที่และความรับผิดชอบในการดูแลสุขภาพเบื้องต้นของลูกจ้าง ดังนี้:

• การจัดหาเวชภัณฑ์และอุปกรณ์ปฐมพยาบาล: สถานประกอบการควรจัดเตรียมกล่องปฐมพยาบาลที่บรรจุเวชภัณฑ์พื้นฐาน เช่น ยาแก้ปวด ยาล้างแผล ผ้าพันแผล พลาสเตอร์ยา และอุปกรณ์ทำแผลอื่นๆ ให้เพียงพอต่อจำนวนลูกจ้างและลักษณะงาน
• การฝึกอบรมบุคลากรด้านการปฐมพยาบาล: ควรมีลูกจ้างอย่างน้อยหนึ่งคน (หรือมากกว่านั้นตามความเหมาะสม) ที่ได้รับการฝึกอบรมด้านการปฐมพยาบาลเบื้องต้น เพื่อให้สามารถช่วยเหลือและดูแลลูกจ้างที่เจ็บป่วยหรือได้รับบาดเจ็บได้ทันท่วงที
• การกำหนดขั้นตอนการดูแลสุขภาพ: ควรกำหนดขั้นตอนการปฏิบัติเมื่อลูกจ้างเจ็บป่วยหรือได้รับบาดเจ็บ เช่น การแจ้งหัวหน้างาน การปฐมพยาบาลเบื้องต้น การนำส่งโรงพยาบาล (ถ้าจำเป็น) และการบันทึกข้อมูล
• การประชาสัมพันธ์เรื่องสุขภาพ: ควรให้ความรู้แก่ลูกจ้างเกี่ยวกับเรื่องสุขภาพและความปลอดภัยในการทำงาน รวมถึงส่งเสริมให้ลูกจ้างดูแลสุขภาพของตนเอง

สิ่งที่ควรพิจารณาเพิ่มเติม:

• ลักษณะงาน: หากลักษณะงานมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอุบัติเหตุ หรือมีสารเคมีที่เป็นอันตราย อาจจำเป็นต้องมีมาตรการดูแลสุขภาพที่เข้มงวดกว่าปกติ เช่น การจัดหาอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) การตรวจสุขภาพประจำปี หรือการจัดเตรียมอุปกรณ์ฉุกเฉินอื่นๆ
• ความรับผิดชอบต่อสังคม: ถึงแม้กฎหมายไม่ได้บังคับ แต่การจัดให้มีสวัสดิการทางการแพทย์ที่เหมาะสม เช่น การมีห้องพยาบาลขนาดเล็ก หรือการทำสัญญาความร่วมมือกับสถานพยาบาลใกล้เคียง ถือเป็นความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กร และจะช่วยสร้างขวัญและกำลังใจให้กับลูกจ้าง

สรุป:

ถึงแม้สถานประกอบการที่มีลูกจ้าง 100 คน ไม่จำเป็นต้องมี “ห้องพยาบาล” ตามที่กฎหมายกำหนดสำหรับสถานประกอบการขนาดใหญ่ แต่ยังคงมีหน้าที่และความรับผิดชอบในการดูแลสุขภาพเบื้องต้นของลูกจ้าง การจัดเตรียมเวชภัณฑ์ การฝึกอบรมบุคลากร และการกำหนดขั้นตอนการดูแลสุขภาพ เป็นสิ่งสำคัญที่สถานประกอบการทุกแห่งควรให้ความใส่ใจ เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยและเอื้อต่อสุขภาพของลูกจ้างทุกคน