ยากลุ่ม antihistamines มีอะไรบ้าง

ยาต้านฮีสตามีน: พบกับตัวเลือกหลากหลายและวิธีการเลือกใช้ที่เหมาะสม

อาการแพ้ ไม่ว่าจะเป็นจากละอองเกสร ฝุ่น ไรฝุ่น หรืออาหารต่างๆ ล้วนสร้างความรำคาญและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต ยาต้านฮีสตามีน (Antihistamines) จึงเป็นตัวเลือกสำคัญในการบรรเทาอาการเหล่านี้ แต่ด้วยตัวเลือกที่หลากหลายในท้องตลาด การเลือกใช้ยาที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งจำเป็น บทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับยาต้านฮีสตามีนกลุ่มต่างๆ พร้อมทั้งข้อควรระวังในการใช้ เพื่อให้คุณสามารถเลือกใช้ยาได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย

ยาต้านฮีสตามีนแบ่งออกเป็นสองกลุ่มหลักตามผลข้างเคียงที่สำคัญ คือ กลุ่มที่ทำให้เกิดอาการง่วงนอน และกลุ่มที่ไม่ทำให้เกิดอาการง่วงนอน แต่การแบ่งกลุ่มนี้ไม่ใช่การแบ่งแยกอย่างเด็ดขาด เนื่องจากปริมาณยาและปฏิกิริยาของแต่ละบุคคลมีความแตกต่างกัน

กลุ่มยาต้านฮีสตามีนที่ทำให้เกิดอาการง่วงนอน (First-generation antihistamines): กลุ่มนี้มักออกฤทธิ์เร็วและมีราคาถูกกว่า แต่ผลข้างเคียงที่เด่นชัดคือการทำให้เกิดอาการง่วงนอน มึนงง และอาจมีผลต่อระบบประสาทอื่นๆ ตัวอย่างเช่น ไดเฟนไฮดราไมน์ (Diphenhydramine) คลอร์เฟนิรามีน (Chlorpheniramine) และโปรเมทาซีน (Promethazine) ยาเหล่านี้มักใช้ในกรณีที่ต้องการผลในการบรรเทาอาการที่รวดเร็ว เช่น ก่อนนอนเพื่อช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้น หรือในกรณีที่มีอาการแพ้รุนแรงที่ต้องการการควบคุมอาการอย่างรวดเร็ว แต่ควรใช้ด้วยความระมัดระวังและภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร เนื่องจากอาจส่งผลต่อการขับขี่ยานพาหนะหรือการทำงานที่ต้องใช้ความระมัดระวัง

กลุ่มยาต้านฮีสตามีนที่ไม่ทำให้เกิดอาการง่วงนอน (Second-generation antihistamines): กลุ่มนี้เป็นที่นิยมอย่างมาก เนื่องจากมีผลข้างเคียงน้อยกว่า โดยเฉพาะอาการง่วงนอน ทำให้สามารถใช้ได้ในชีวิตประจำวันโดยไม่ส่งผลต่อการทำงาน หรือกิจกรรมอื่นๆ ตัวอย่างเช่น เซทีริซีน (Cetirizine), โลราตาดีน (Loratadine), เฟ็กโซเฟนาดีน (Fexofenadine) และ เลโวเซทีริซีน (Levocetirizine) แต่แม้ว่าจะมีผลข้างเคียงน้อยกว่า ก็ยังอาจมีผลข้างเคียงอื่นๆ เช่น ปวดศีรษะ คลื่นไส้ หรืออาการอื่นๆ ได้ในบางราย ดังนั้น การปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรจึงเป็นสิ่งสำคัญ

การเลือกใช้ยาต้านฮีสตามีน:

การเลือกใช้ยาต้านฮีสตามีนชนิดใดควรพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เช่น ความรุนแรงของอาการแพ้ กิจกรรมประจำวัน และสุขภาพโดยรวม ผู้ที่ใช้ยารักษาโรคอื่นๆ หรือมีโรคประจำตัว ควรแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรให้ทราบก่อนใช้ยาต้านฮีสตามีนเสมอ เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา หรือผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยาต้านฮีสตามีน ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ กรุณาปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายและอาการของคุณ ก่อนการใช้ยาต้านฮีสตามีนทุกชนิด