ยาก่อนให้เลือดมีอะไรบ้าง

ยาที่ใช้เตรียมก่อนการให้เลือด: ลดความเสี่ยงและเพิ่มความปลอดภัย

การให้เลือดเป็นกระบวนการทางการแพทย์ที่สำคัญและช่วยชีวิตผู้คนจำนวนมาก แต่ในบางครั้ง ผู้ป่วยอาจเกิดอาการไม่พึงประสงค์หลังจากการให้เลือดได้ อาการเหล่านี้อาจมีตั้งแต่เล็กน้อย เช่น ไข้ หนาวสั่น ผื่นคัน ไปจนถึงอาการรุนแรงที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต เพื่อลดความเสี่ยงของอาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้ แพทย์อาจพิจารณาให้ยาเตรียมผู้ป่วยก่อนการให้เลือด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่มีประวัติการเกิดปฏิกิริยาหลังการให้เลือด

ยาที่ใช้เตรียมก่อนการให้เลือดมีอะไรบ้าง?

ยาที่แพทย์อาจสั่งจ่ายเพื่อเตรียมผู้ป่วยก่อนการให้เลือดมีหลายชนิด แต่ยาที่ใช้กันโดยทั่วไปและมีบทบาทสำคัญในการลดอาการไม่พึงประสงค์ ได้แก่:

• พาราเซตามอล (Acetaminophen): ยาแก้ปวดลดไข้ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย พาราเซตามอลช่วยลดอาการไข้ที่อาจเกิดขึ้นหลังจากการให้เลือดได้ โดยจะออกฤทธิ์ลดอุณหภูมิของร่างกายและบรรเทาอาการปวดเมื่อย
• คลอร์เฟนิรามีน (Chlorpheniramine): ยาแก้แพ้ที่ใช้เพื่อลดอาการแพ้ต่างๆ เช่น ผื่นคัน ลมพิษ และอาการบวม คลอร์เฟนิรามีนจะออกฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของฮิสตามีน (Histamine) ซึ่งเป็นสารเคมีที่ร่างกายปล่อยออกมาเมื่อเกิดอาการแพ้
• ยาขับปัสสาวะ: ในบางกรณี โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวหรือปัญหาเกี่ยวกับไต แพทย์อาจพิจารณาให้ยาขับปัสสาวะเพื่อลดปริมาณของเหลวในร่างกาย ซึ่งจะช่วยลดภาระของหัวใจและป้องกันภาวะน้ำเกินที่อาจเกิดขึ้นจากการให้เลือด

ทำไมต้องให้ยาเหล่านี้ก่อนการให้เลือด?

การให้ยาเตรียมก่อนการให้เลือดมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อ:

• ลดความเสี่ยงของปฏิกิริยาไข้ (Febrile Non-Hemolytic Transfusion Reaction – FNHTR): เป็นปฏิกิริยาที่พบบ่อยที่สุดหลังการให้เลือด มีอาการไข้ หนาวสั่น และปวดเมื่อย พาราเซตามอลและคลอร์เฟนิรามีนช่วยลดโอกาสการเกิดปฏิกิริยานี้
• ลดความเสี่ยงของปฏิกิริยาแพ้ (Allergic Reaction): ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการแพ้ส่วนประกอบในเลือดที่ได้รับ คลอร์เฟนิรามีนจะช่วยลดความรุนแรงของอาการแพ้ที่อาจเกิดขึ้น
• ป้องกันภาวะน้ำเกิน: ในผู้ที่มีปัญหาสุขภาพบางอย่าง การให้เลือดอาจทำให้ร่างกายมีปริมาณของเหลวมากเกินไป ยาขับปัสสาวะช่วยลดความเสี่ยงนี้

ใครบ้างที่ควรได้รับยาเตรียมก่อนการให้เลือด?

โดยทั่วไป ผู้ที่มีประวัติการเกิดปฏิกิริยาไข้หรือปฏิกิริยาแพ้หลังจากการให้เลือดครั้งก่อน ควรได้รับพาราเซตามอลและคลอร์เฟนิรามีนก่อนการให้เลือดเสมอ นอกจากนี้ แพทย์อาจพิจารณาให้ยาเตรียมในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น ผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวหรือปัญหาเกี่ยวกับไต

ข้อควรจำ:

• การใช้ยาเตรียมก่อนการให้เลือดควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น
• ผู้ป่วยควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติการแพ้ยาและโรคประจำตัวก่อนได้รับการให้ยา
• หากมีอาการผิดปกติใดๆ หลังจากการให้เลือด ควรรีบแจ้งให้แพทย์หรือพยาบาลทราบทันที

การให้เลือดเป็นกระบวนการที่ปลอดภัยเมื่ออยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ การใช้ยาเตรียมก่อนการให้เลือดเป็นอีกหนึ่งขั้นตอนที่ช่วยเพิ่มความปลอดภัยและลดความเสี่ยงของอาการไม่พึงประสงค์ ทำให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัยมากยิ่งขึ้น