สามารถเพิ่มค่าไตได้ไหม

เพิ่มค่าไตได้ไหม? ความจริงและความหวังสำหรับผู้ป่วยโรคไต

คำถามที่ผู้ป่วยโรคไตและครอบครัวมักสงสัยคือ “สามารถเพิ่มค่าไตได้ไหม?” คำตอบที่ตรงไปตรงมาคือ การฟื้นฟูค่าไตให้กลับสู่ระดับปกติในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังนั้นเป็นเรื่องยากมาก แม้จะเป็นไปไม่ได้ในหลายกรณี อย่างไรก็ตาม ความหวังไม่ได้หมดไปเสียทีเดียว บทความนี้จะอธิบายความเป็นไปได้ ข้อจำกัด และสิ่งที่ผู้ป่วยสามารถทำได้เพื่อชะลอการเสื่อมของไตและยกระดับคุณภาพชีวิต

ความเสียหายของไตที่เกิดจากโรคไตวายเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือโรคไตอักเสบเรื้อรัง มักเป็นความเสียหายถาวร หมายความว่าเนฟรอน (หน่วยการกรองของไต) ที่เสียหายไปแล้วนั้นจะไม่สามารถฟื้นตัวได้ การรักษาจึงมุ่งเน้นไปที่การชะลอการเสื่อมของเนฟรอนที่ยังทำงานอยู่ ไม่ใช่การซ่อมแซมส่วนที่เสียหายไปแล้ว

ถึงแม้ว่าจะไม่สามารถ “เพิ่มค่าไต” ในแง่ของการฟื้นฟูไตที่เสียหายแล้วได้ แต่ก็สามารถชะลอการเสื่อมลงของไต และรักษาค่าไตให้อยู่ในระดับที่สามารถควบคุมอาการได้ โดยการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ซึ่งรวมถึง:

• การควบคุมโรคเรื้อรัง: หากโรคไตวายเรื้อรังเกิดจากโรคเบาหวานหรือความดันโลหิตสูง การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและความดันโลหิตให้เป็นปกติเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการชะลอความเสียหายของไต
• การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต: การรับประทานอาหารที่มีโพแทสเซียม ฟอสฟอรัส และโปรตีนที่เหมาะสม การลดการบริโภคเกลือ การดื่มน้ำให้เพียงพอ (ตามคำแนะนำของแพทย์) และการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ล้วนช่วยชะลอการเสื่อมของไต
• การใช้ยาตามแพทย์สั่ง: ยาบางชนิดสามารถช่วยควบคุมความดันโลหิต ลดการอักเสบ และชะลอการเสื่อมของไตได้
• การตรวจติดตามอย่างสม่ำเสมอ: การตรวจเลือดและปัสสาวะเป็นประจำช่วยให้แพทย์สามารถติดตามภาวะไตและปรับเปลี่ยนแผนการรักษาได้อย่างทันท่วงที

สำหรับผู้ป่วยที่มีค่าไตต่ำมาก อาจจำเป็นต้องได้รับการรักษาแบบทดแทนไต เช่น การฟอกไตหรือการปลูกถ่ายไต ซึ่งเป็นวิธีการรักษาที่ช่วยให้ร่างกายกำจัดของเสียและของเหลวส่วนเกินออกจากร่างกายได้ แม้ว่าจะไม่ใช่การ “เพิ่มค่าไต” แต่ก็เป็นการรักษาเพื่อยืดอายุขัยและคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น

สรุปแล้ว แม้ว่าจะไม่สามารถเพิ่มค่าไตที่เสียหายไปแล้วให้กลับมาเป็นปกติได้ แต่ผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังสามารถชะลอการเสื่อมของไตและควบคุมอาการได้ด้วยการดูแลตนเองอย่างเคร่งครัด การปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างใกล้ชิด และการใช้ชีวิตอย่างมีสุขภาพดี จึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการยืดอายุขัยและรักษาคุณภาพชีวิตให้ดีที่สุด