หมอระบบประสาท ตรวจอะไรบ้าง

หมอระบบประสาท ตรวจอะไรบ้าง? มากกว่าแค่การตอกกระดิ่ง

การไปพบแพทย์ระบบประสาท อาจดูน่ากลัวสำหรับบางคน แต่การตรวจที่ครอบคลุมนั้นเป็นกุญแจสำคัญในการวินิจฉัยและรักษาปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาทได้อย่างถูกต้อง การตรวจของแพทย์ระบบประสาทไม่ได้จำกัดอยู่แค่การตอกกระดิ่งตรวจสะท้อนกล้ามเนื้ออย่างเดียว แต่ครอบคลุมถึงการประเมินหลายด้านเพื่อให้ได้ภาพรวมที่ชัดเจนของสภาพร่างกายของผู้ป่วย

แพทย์ระบบประสาทจะเน้นการประเมินสามด้านหลักๆ คือ การทำงานของกล้ามเนื้อ การรับรู้ความรู้สึก และระบบประสาทอัตโนมัติ โดยแต่ละด้านจะประกอบด้วยการตรวจหลายประเภท ดังนี้:

1. การทำงานของกล้ามเนื้อ (Motor Function):

• การประเมินความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ: แพทย์จะทดสอบความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแต่ละส่วนของร่างกาย โดยอาจขอให้ผู้ป่วยยกแขน ขา หรือดันแรง เพื่อตรวจหาความอ่อนแรง ความแข็งเกร็ง หรือการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ เช่น การสั่น (Tremor) หรืออาการกระตุก (Spasm)
• การประเมินโทนของกล้ามเนื้อ: แพทย์จะตรวจสอบความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ เพื่อดูว่ากล้ามเนื้อแข็งหรือหย่อนมากเกินไปหรือไม่ ซึ่งบ่งบอกถึงปัญหาต่างๆ เช่น โรคพาร์กินสัน หรือโรคทางระบบประสาทอื่นๆ
• การประเมินการประสานงานของกล้ามเนื้อ (Coordination): การทดสอบนี้ช่วยประเมินความสามารถในการควบคุมการเคลื่อนไหวที่ซับซ้อน เช่น การเดินตามเส้นตรง การแตะจมูกและนิ้ว หรือการใช้มือและนิ้วในการเคลื่อนไหวที่ละเอียดอ่อน ซึ่งจะช่วยตรวจหาความผิดปกติของสมองส่วนซีรีเบลลัม
• การตรวจสอบการสะท้อน (Reflexes): การใช้ค้อนตรวจสะท้อนเพื่อวัดการตอบสนองของกล้ามเนื้อต่อการกระตุ้น ซึ่งช่วยตรวจหาความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลาง

2. การรับรู้ความรู้สึก (Sensory Function):

• การตรวจสอบความรู้สึกสัมผัส: แพทย์จะใช้เครื่องมือหรือวัสดุต่างๆ เช่น เส้นใย ปลายแหลม หรืออุณหภูมิ เพื่อทดสอบความรู้สึกสัมผัส ความรู้สึกเจ็บปวด ความรู้สึกอุณหภูมิ และความรู้สึกกด ในส่วนต่างๆ ของร่างกาย เพื่อตรวจหาความผิดปกติของเส้นประสาท
• การตรวจสอบความรู้สึกตำแหน่ง (Proprioception): การทดสอบนี้จะตรวจสอบความสามารถในการรับรู้ตำแหน่งของร่างกายในอวกาศ โดยอาจขอให้ผู้ป่วยปิดตาแล้วบอกตำแหน่งของนิ้วมือหรือนิ้วเท้า
• การตรวจสอบความรู้สึกสั่น (Vibration): การทดสอบนี้ใช้เครื่องมือสั่นสะเทือน เพื่อตรวจสอบความสามารถในการรับรู้การสั่นสะเทือน ซึ่งบ่งบอกถึงความสมบูรณ์ของเส้นประสาท

3. ระบบประสาทอัตโนมัติ (Autonomic Nervous System):

การตรวจสอบระบบประสาทอัตโนมัติมักจะทำเมื่อสงสัยว่ามีปัญหาเกี่ยวกับระบบนี้ เช่น การควบคุมความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจ หรือการทำงานของกระเพาะอาหาร การตรวจอาจรวมถึงการวัดความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจ และการตรวจสอบการทำงานของระบบทางเดินอาหาร

นอกจากการตรวจทางกายภาพแล้ว แพทย์ระบบประสาทอาจสั่งการตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจคลื่นไฟฟ้าสมอง (EEG) การตรวจคลื่นไฟฟ้ากล้ามเนื้อ (EMG) การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) หรือการตรวจ MRI เพื่อช่วยในการวินิจฉัย การตรวจเหล่านี้จะขึ้นอยู่กับอาการและประวัติของผู้ป่วยแต่ละราย

การตรวจโดยแพทย์ระบบประสาทเป็นกระบวนการที่ละเอียดอ่อน ซึ่งต้องใช้ความรู้และประสบการณ์ จึงควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้อง อย่าเพิ่งกังวลใจ เพราะการตรวจเหล่านี้ช่วยให้แพทย์เข้าใจปัญหาของคุณได้ดีขึ้นและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้คุณมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น