หลังผ่าตัดต้องนอนราบกี่ชม.

นอนราบหลังผ่าตัดนานแค่ไหนจึงพอ? คำตอบที่ไม่ใช่แค่ “6 ชั่วโมง”

คำถามที่คนไข้หลังผ่าตัดมักถามบ่อยที่สุดคำหนึ่ง คือ “หลังผ่าตัดต้องนอนราบกี่ชั่วโมง?” คำตอบที่เรียบง่ายอย่าง “6 ชั่วโมง” นั้นอาจไม่ครอบคลุมและแม่นยำพอ เพราะความจริงแล้วระยะเวลาที่ควรนอนราบหลังการผ่าตัดนั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง และไม่ใช่สูตรสำเร็จรูปที่ใช้ได้กับทุกคน

คำแนะนำทั่วไปที่ว่าควรนอนราบอย่างน้อย 6 ชั่วโมงหลังผ่าตัดใหญ่ นั้นมุ่งเน้นไปที่การลดความเสี่ยงของการตกเลือด การเกิดลิ่มเลือด และการติดเชื้อ การนอนราบช่วยให้แผลผ่าตัดปิดสนิทได้ดีขึ้น ลดการเคลื่อนไหวที่อาจทำให้แผลฉีกขาด และช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ

อย่างไรก็ตาม ระยะเวลานี้เป็นเพียง แนวทางเบื้องต้น และอาจแตกต่างกันไปอย่างมาก ขึ้นอยู่กับ:

• ชนิดของการผ่าตัด: การผ่าตัดเล็กๆ เช่น การผ่าตัดรักษาไส้ติ่ง อาจไม่จำเป็นต้องนอนราบเป็นเวลานานเท่ากับการผ่าตัดใหญ่ เช่น การผ่าตัดหัวใจ หรือการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า
• ตำแหน่งของแผลผ่าตัด: แผลผ่าตัดบริเวณที่เคลื่อนไหวได้มาก เช่น แผลผ่าตัดที่ขา อาจต้องการระยะเวลาในการนอนราบที่นานกว่าแผลผ่าตัดที่บริเวณลำตัว
• สภาพร่างกายของผู้ป่วย: ผู้ป่วยที่มีสุขภาพแข็งแรงดี ก่อนผ่าตัด อาจฟื้นตัวได้เร็วกว่าผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน หรือโรคหัวใจ
• ชนิดของยาชา: การใช้ยาชาเฉพาะที่ อาจทำให้ผู้ป่วยสามารถเคลื่อนไหวได้เร็วกว่าการใช้ยาสลบ
• ความเห็นของแพทย์ผู้ผ่าตัด: แพทย์ผู้ผ่าตัดเป็นผู้เชี่ยวชาญที่เข้าใจสภาพร่างกายและการผ่าตัดของผู้ป่วยดีที่สุด จึงเป็นผู้ตัดสินใจว่าควรนอนราบเป็นเวลานานเท่าใด

หลังจากผ่านระยะเวลาที่แพทย์กำหนดแล้ว การเปลี่ยนท่าควรทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป และควรมีบุคลากรทางการแพทย์ช่วยเหลือ การเปลี่ยนท่าอย่างรวดเร็วหรือกระทันหัน อาจทำให้เกิดอาการเจ็บปวด และอาจส่งผลเสียต่อแผลผ่าตัดได้

สิ่งสำคัญที่สุด คือ การติดต่อแพทย์หรือพยาบาลทันที หากมีอาการผิดปกติใดๆ หลังการผ่าตัด เช่น เจ็บปวดมากขึ้น มีเลือดออกจากแผล มีไข้ หรือรู้สึกหายใจลำบาก

สรุปได้ว่า “6 ชั่วโมง” ไม่ใช่คำตอบที่ตายตัว แต่เป็นเพียงแนวทาง การดูแลหลังผ่าตัดควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ และการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด คือกุญแจสำคัญที่จะทำให้การฟื้นตัวหลังผ่าตัดเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย