หัวใจขาดออกซิเจนได้กี่นาที

วินาทีชีวิต: ทำไมทุกนาทีจึงสำคัญเมื่อหัวใจหยุดเต้น

หัวใจ คือเครื่องจักรสำคัญที่คอยสูบฉีดโลหิตหล่อเลี้ยงทั่วร่างกาย นำพาออกซิเจนไปเลี้ยงทุกเซลล์ หากเครื่องจักรนี้หยุดทำงานกะทันหัน สิ่งที่ตามมาคือหายนะที่คืบคลานเข้ามาอย่างรวดเร็ว และเวลาคือปัจจัยสำคัญที่สุดในการพลิกสถานการณ์ให้กลับมาเป็นปกติ

เมื่อหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน หรือที่เราเรียกกันว่าภาวะ “Cardiac Arrest” เลือดที่เคยนำพาออกซิเจนไปเลี้ยงสมองก็จะหยุดไหลไปด้วย และนั่นหมายความว่าสมองกำลังจะขาดออกซิเจน ภายในเวลาเพียง 4-6 นาที เท่านั้น เซลล์สมองที่บอบบางจะเริ่มเสียหายอย่างถาวร และความเสียหายนี้อาจนำไปสู่ภาวะทุพพลภาพ หรือเสียชีวิตได้

ทำไมเวลาจึงสำคัญนัก? เพราะออกซิเจนคือปัจจัยหลักในการดำรงอยู่ของเซลล์สมอง เมื่อขาดออกซิเจน เซลล์จะเริ่มตายลงอย่างรวดเร็ว และเมื่อเซลล์สมองตายไป ความสามารถในการควบคุมร่างกาย ความคิด ความจำ และทุกสิ่งที่เป็นเราก็จะค่อยๆ เสื่อมถอยลง

แต่ข่าวดีก็คือ ยังมีความหวัง! การทำ CPR (Cardiopulmonary Resuscitation) หรือการปั๊มหัวใจ คือวิธีที่จะช่วยยื้อชีวิตและซื้อเวลาให้กับผู้ป่วยในภาวะวิกฤตนี้ CPR คือการกดหน้าอกเพื่อบีบหัวใจให้สูบฉีดเลือดไปเลี้ยงสมองชั่วคราว แม้จะไม่สามารถทดแทนการทำงานของหัวใจได้อย่างสมบูรณ์ แต่ก็เพียงพอที่จะส่งออกซิเจนไปเลี้ยงสมอง และช่วยชะลอความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น

“เวลาทอง” (Golden Hour) คือช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดในการช่วยเหลือผู้ป่วยที่หัวใจหยุดเต้น การทำ CPR อย่างถูกต้องและรวดเร็วภายใน 4-6 นาทีแรกหลังจากหัวใจหยุดเต้น จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิต และลดความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหายต่อสมองอย่างถาวร

ดังนั้น ทุกวินาทีจึงมีความหมาย หากพบเห็นใครหมดสติ ไม่หายใจ หรือหายใจเฮือก ให้รีบโทรแจ้ง 1669 เพื่อขอความช่วยเหลือทางการแพทย์ และเริ่มทำการ CPR ทันที อย่ารอช้า เพราะทุกนาทีที่ผ่านไป คือโอกาสที่ลดลงในการช่วยชีวิตบุคคลนั้น

การเรียนรู้วิธีการทำ CPR คือทักษะที่ทุกคนควรมี เพราะคุณอาจเป็นผู้ที่สามารถช่วยชีวิตใครสักคนได้ในอนาคต ลองคิดดูว่าการที่คุณสามารถทำ CPR ได้อย่างถูกต้องและรวดเร็ว อาจหมายถึงการคืนชีวิตให้กับคนที่คุณรัก หรือช่วยให้ใครสักคนกลับไปใช้ชีวิตได้อย่างปกติ

อย่ามองข้ามความสำคัญของวินาทีชีวิต เพราะทุกนาทีคือความแตกต่างระหว่างความเป็นและความตาย เรียนรู้ที่จะช่วยเหลือผู้อื่น และเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างสังคมที่พร้อมจะช่วยเหลือกันในยามวิกฤต