อาการร้อนวูบวาบข้างในร่างกายเกิดจากอะไรได้บ้าง

เมื่อไฟในกายลุกโชน: สำรวจสาเหตุที่มากกว่าแค่ “วัยทอง” ของอาการร้อนวูบวาบภายใน

อาการร้อนวูบวาบภายในร่างกาย ไม่ใช่แค่เรื่องของผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนเสมอไป แม้ว่าจะเป็นสาเหตุที่พบบ่อย แต่ความรู้สึกร้อนผ่าวที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน อาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่เราไม่ควรมองข้าม

อาการร้อนวูบวาบภายในคืออะไร?

ก่อนอื่น มาทำความเข้าใจกันก่อนว่าอาการร้อนวูบวาบภายใน (Internal Hot Flashes) คืออะไร อาการนี้มักมาพร้อมกับความรู้สึกร้อนผ่าวอย่างรวดเร็วที่เริ่มจากภายในร่างกาย อาจรู้สึกเหมือนมีไฟลุกโชนอยู่ข้างใน โดยมักจะเริ่มจากบริเวณหน้าอก คอ และลามไปถึงใบหน้า บางครั้งอาจมีเหงื่อออกมาก ใจสั่น หน้าแดง หรือรู้สึกวิงเวียนศีรษะร่วมด้วย อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นเป็นระยะๆ และกินเวลาเพียงไม่กี่วินาทีไปจนถึงหลายนาที

สาเหตุที่อาจซ่อนอยู่เบื้องหลังอาการร้อนวูบวาบ

นอกเหนือจากภาวะหมดประจำเดือนแล้ว มีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจเป็นสาเหตุของอาการร้อนวูบวาบภายในได้เช่นกัน:

• ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์: ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism) ทำให้ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์มากเกินไป ซึ่งส่งผลต่อการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย ทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบได้ง่าย

• โรคโลหิตจาง: ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก หรือสาเหตุอื่นๆ ทำให้ร่างกายมีปริมาณเม็ดเลือดแดงไม่เพียงพอต่อการนำพาออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดความรู้สึกร้อนวูบวาบได้

• ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ: ในผู้ป่วยเบาหวาน หรือผู้ที่ควบคุมอาหารอย่างเข้มงวดเกินไป ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia) อาจกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนอะดรีนาลีน ซึ่งทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบ ใจสั่น และเหงื่อออก

• ความผิดปกติของระบบประสาทอัตโนมัติ: ระบบประสาทอัตโนมัติมีหน้าที่ควบคุมการทำงานของร่างกายโดยอัตโนมัติ เช่น อุณหภูมิของร่างกาย การเต้นของหัวใจ และการหายใจ หากระบบนี้ทำงานผิดปกติ อาจทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบได้

• ผลข้างเคียงของยา: ยาบางชนิด เช่น ยาแก้ซึมเศร้าบางประเภท ยารักษาโรคกระดูกพรุน และยาที่มีส่วนผสมของนิโคติน อาจทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบเป็นผลข้างเคียงได้

• โรคมะเร็งบางชนิด: แม้จะไม่พบบ่อยนัก แต่โรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง หรือมะเร็งตับอ่อน อาจทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบได้

• ภาวะเครียดและความวิตกกังวล: ความเครียดและความวิตกกังวลสามารถกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล ซึ่งอาจส่งผลต่อการควบคุมอุณหภูมิของร่างกายและทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบได้

• การบริโภคอาหารและเครื่องดื่มบางชนิด: อาหารรสจัด เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ คาเฟอีน และอาหารที่มีสาร MSG สูง อาจเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการร้อนวูบวาบในบางคน

เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์?

หากคุณมีอาการร้อนวูบวาบภายในร่างกายอย่างต่อเนื่อง รบกวนชีวิตประจำวัน หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ ใจสั่นอย่างรุนแรง หรือมีอาการผิดปกติอื่นๆ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและหาสาเหตุที่แท้จริง การวินิจฉัยที่ถูกต้องจะนำไปสู่การรักษาที่เหมาะสมและช่วยให้คุณกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีได้

สิ่งที่คุณทำได้เองเพื่อบรรเทาอาการ

นอกเหนือจากการปรึกษาแพทย์แล้ว คุณสามารถลองปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวันเพื่อช่วยบรรเทาอาการร้อนวูบวาบได้:

• หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น: สังเกตว่าอะไรเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการร้อนวูบวาบ และพยายามหลีกเลี่ยง เช่น อาหารรสจัด เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ หรือคาเฟอีน
• สวมเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี: เลือกเสื้อผ้าที่ทำจากผ้าฝ้ายหรือผ้าลินิน เพื่อช่วยให้ร่างกายระบายความร้อนได้ดี
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: การดื่มน้ำให้เพียงพอจะช่วยให้ร่างกายรักษาอุณหภูมิที่เหมาะสม
• จัดการความเครียด: ฝึกเทคนิคการผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ การหายใจลึกๆ หรือการเล่นโยคะ
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายช่วยลดความเครียดและปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกาย
• ปรึกษาแพทย์ทางเลือก: การฝังเข็ม การนวด หรือการใช้สมุนไพรบางชนิด อาจช่วยบรรเทาอาการร้อนวูบวาบได้ (ปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ)

อาการร้อนวูบวาบภายในร่างกายอาจเป็นเรื่องน่ารำคาญ แต่การทำความเข้าใจถึงสาเหตุที่อาจเป็นไปได้ และการดูแลสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้คุณรับมือกับอาการนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และกลับมามีความสุขกับชีวิตประจำวันได้อีกครั้ง