เมื่อไหร่ถึงเรียกว่า “ฉุกเฉินทางการแพทย์”? รู้ทันสัญญาณอันตราย ช่วยชีวิตไว้ได้ทันเวลา

เราคงเคยได้ยินคำว่า “ฉุกเฉิน” อยู่บ่อยครั้ง แต่หลายคนอาจยังไม่แน่ใจว่าอาการแบบไหนที่ควรเรียกว่าฉุกเฉินทางการแพทย์จริงๆ และเมื่อไหร่ที่ควรต้องรีบไปโรงพยาบาลโดยด่วน การเข้าใจสัญญาณเตือนเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะอาจหมายถึงความแตกต่างระหว่างชีวิตและความตาย หรือการป้องกันภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้นได้

ภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ หมายถึง ภาวะที่จำเป็นต้องได้รับการรักษาพยาบาลอย่างเร่งด่วนที่สุด หากล่าช้าอาจทำให้เกิดอันตรายต่อชีวิต ทุพพลภาพถาวร หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงตามมา นอกเหนือจากอาการที่เห็นได้ชัดอย่างการหายใจติดขัด หัวใจหยุดเต้น หรือเลือดออกมาก ยังมีอาการอื่นๆ อีกมากมายที่บ่งบอกถึงภาวะฉุกเฉิน ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็นกลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้

1. เกี่ยวกับระบบประสาท:

• หมดสติ ไม่รู้สึกตัว
• ชักเกร็ง
• ปวดศีรษะรุนแรงอย่างเฉียบพลัน ต่างจากอาการปวดหัวทั่วไป
• แขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของโรคหลอดเลือดสมอง
• มีอาการสําลัก พูดไม่รู้เรื่อง หรือมีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปอย่างกะทันหัน

2. เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ:

• หายใจลำบาก หายใจมีเสียงหวีด หายใจเร็วผิดปกติ
• เจ็บหน้าอกอย่างรุนแรง หายใจไม่อิ่ม
• ริมฝีปากหรือเล็บเขียวคล้ำ

3. เกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด:

• เจ็บหน้าอกรุนแรง บีบรัด เหมือนมีของหนักทับ อาจมีอาการปวดร้าวไปที่แขน กราม หรือหลัง
• หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ เต้นไม่เป็นจังหวะ
• รู้สึกจะเป็นลม หน้ามืด

4. เกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร:

• ปวดท้องรุนแรง โดยเฉพาะบริเวณท้องน้อยด้านขวา
• อาเจียนเป็นเลือด หรือถ่ายเป็นเลือดสด/ดำ
• ท้องเสียรุนแรง ร่วมกับอาการไข้สูง และอ่อนเพลีย

5. อื่นๆ:

• แผลไหม้ น้ำร้อนลวก ไฟฟ้าช็อต
• ได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ กระดูกหัก มีบาดแผลฉีกขาดรุนแรง
• ถูกสัตว์มีพิษกัด
• กลืนกินสารพิษ หรือสารเคมีอันตราย
• มีอาการแพ้อย่างรุนแรง เช่น ผื่นขึ้นทั้งตัว หายใจลำบาก หน้าบวม

หากพบเจอผู้ที่มีอาการข้างต้น ควรรีบโทรแจ้ง 1669 หรือหน่วยกู้ชีพฉุกเฉินทันที และพยายามให้ข้อมูลที่ถูกต้อง ครบถ้วน เช่น สถานที่เกิดเหตุ อาการของผู้ป่วย และเบอร์โทรศัพท์ติดต่อกลับ ระหว่างรอรถพยาบาล ควรปฐมพยาบาลเบื้องต้นตามความเหมาะสม และพยายามทำให้ผู้ป่วยสงบ เพื่อลดความวิตกกังวล

การรู้เท่าทันสัญญาณอันตรายเหล่านี้ และการตัดสินใจอย่างรวดเร็วในการขอความช่วยเหลือทางการแพทย์ เป็นสิ่งสำคัญที่สามารถช่วยชีวิต และลดความรุนแรงของโรคได้อย่างมาก อย่ารอช้าหากคุณหรือคนรอบข้างมีอาการที่น่าสงสัย เพราะทุกนาทีมีค่าในภาวะฉุกเฉิน.