เซ็บเดิร์ม กับ สะเก็ดเงิน ต่างกันยังไง

เซ็บเดิร์มกับสะเก็ดเงิน: ความแตกต่างที่คุณควรรู้

โรคผิวหนังอักเสบนั้นมีหลายชนิด และมักสร้างความสับสนให้กับผู้ป่วยและแม้กระทั่งบุคลากรทางการแพทย์บางท่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคเซ็บเดิร์ม (Seborrheic dermatitis) และสะเก็ดเงิน (Psoriasis) ซึ่งแม้จะมีลักษณะบางอย่างคล้ายคลึงกัน แต่ก็มีความแตกต่างสำคัญที่ช่วยในการวินิจฉัยและรักษาที่เหมาะสม

ความคล้ายคลึงกันของทั้งสองโรค คือการเกิดผื่นแดงและมีขุย ทำให้ผู้ที่ไม่ใช่แพทย์อาจยากที่จะแยกแยะ อย่างไรก็ตาม การสังเกตอย่างละเอียดจะเผยให้เห็นถึงความแตกต่างที่สำคัญดังต่อไปนี้:

1. ลักษณะของผื่นและขุย:

• เซ็บเดิร์ม: มักมีผื่นแดงอักเสบเป็นแผ่นบางๆ ขอบเขตไม่ชัดเจนนัก ขุยที่เกิดขึ้นจะมีลักษณะเป็นขุยสีเหลืองหรือขาว มีความมัน และมักพบในบริเวณที่มีต่อมไขมันมาก เช่น หนังศีรษะ ใบหน้า (บริเวณจมูก คิ้ว ร่องจมูก) หลังใบหู หน้าอก และรอยพับต่างๆ ผื่นอาจมีอาการคันร่วมด้วยแต่ไม่รุนแรงมากนัก และมักไม่รุนแรงถึงขั้นแตกเป็นแผล

• สะเก็ดเงิน: มีผื่นหนา ขอบเขตชัดเจน ยกตัวสูงขึ้นจากผิวหนัง ขุยจะมีลักษณะเป็นขุยสีเงินหรือขาว แห้ง หนา และหลุดลอกง่าย มักพบได้ทั่วไปตามร่างกาย เช่น ศีรษะ ข้อศอก เข่า หลัง และอาจมีเลือดออกเล็กน้อยเมื่อขูดขุย อาการคันอาจรุนแรงกว่าเซ็บเดิร์ม และผื่นอาจลุกลามและแตกเป็นแผลได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง

2. ตำแหน่งที่พบ:

แม้ว่าทั้งสองโรคจะสามารถพบได้ในหลายตำแหน่งของร่างกาย แต่ตำแหน่งที่พบนั้นมีความแตกต่างกันพอสมควร

• เซ็บเดิร์ม: มักพบในบริเวณที่มีต่อมไขมันมาก เช่น หนังศีรษะ ใบหน้า ร่องจมูก หลังใบหู หน้าอก และรอยพับต่างๆ

• สะเก็ดเงิน: สามารถพบได้ทั่วร่างกาย แต่พบได้บ่อยในบริเวณข้อศอก เข่า หนังศีรษะ หลัง และอาจมีการกระจายตัวเป็นจุดๆ ทั่วร่างกาย

3. ปัจจัยกระตุ้น:

• เซ็บเดิร์ม: อาจเกี่ยวข้องกับการเพิ่มขึ้นของเชื้อยีสต์ชนิด Malassezia globosa ความเครียด ภูมิคุ้มกันบกพร่อง และโรคอื่นๆ เช่น โรคพาร์กินสัน หรือโรคเอดส์

• สะเก็ดเงิน: เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน ความเครียด การติดเชื้อ และพันธุกรรม มีปัจจัยทางพันธุกรรมที่ชัดเจนกว่าเซ็บเดิร์ม

4. การรักษา:

การรักษาจะแตกต่างกันไปตามชนิดของโรค ความรุนแรง และตำแหน่งที่เกิดผื่น

• เซ็บเดิร์ม: มักรักษาด้วยแชมพูที่ออกฤทธิ์ต่อเชื้อรา ครีมหรือขี้ผึ้งที่มีสารสเตียรอยด์ หรือยาต้านการอักเสบอื่นๆ

• สะเก็ดเงิน: การรักษาอาจมีความซับซ้อนกว่า อาจใช้ยาเฉพาะที่ ยาเม็ด หรือการรักษาด้วยแสง ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค

สรุป:

แม้ว่าเซ็บเดิร์มและสะเก็ดเงินจะมีลักษณะคล้ายคลึงกัน แต่มีความแตกต่างสำคัญในด้านลักษณะผื่น ตำแหน่งที่พบ ปัจจัยกระตุ้น และการรักษา การวินิจฉัยที่ถูกต้องจำเป็นต้องอาศัยการตรวจร่างกายโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ อย่าพยายามวินิจฉัยหรือรักษาตัวเอง ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังหากคุณสงสัยว่าตัวเองเป็นโรคผิวหนังอักเสบใดๆ เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่ควรใช้ทดแทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ การวินิจฉัยและการรักษาโรคผิวหนังควรได้รับการดูแลจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น