เวลาเป็นไข้ ควรกินอะไร

ไข้ขึ้น…กินอะไรดี? คู่มือเลือกอาหารสำหรับผู้ป่วยไข้

ไข้เป็นสัญญาณเตือนจากร่างกายว่ากำลังต่อสู้กับการติดเชื้อหรือการอักเสบ แม้จะดูเป็นอาการเล็กน้อย แต่การเลือกอาหารที่เหมาะสมในช่วงที่เป็นไข้เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น ลดความรุนแรงของอาการ และป้องกันภาวะแทรกซ้อน แต่คำถามสำคัญคือ เวลาไข้ขึ้น ควรกินอะไรดี? คำตอบไม่ได้ตายตัว ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของไข้และสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล แต่โดยทั่วไปแล้ว ควรเน้นอาหารที่มีคุณสมบัติเบาๆ ย่อยง่าย และให้สารอาหารที่จำเป็นต่อการฟื้นตัว

อาหารที่แนะนำเมื่อเป็นไข้:

• อาหารอ่อนๆ ย่อยง่าย: นี่คือหัวใจสำคัญ เมื่อร่างกายกำลังต่อสู้กับโรค ระบบย่อยอาหารจะทำงานหนักน้อยลง การเลือกอาหารย่อยง่ายจึงช่วยลดภาระของระบบย่อยอาหาร และให้พลังงานแก่ร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่น:

  • โจ๊กข้าวกล้อง: ข้าวกล้องให้วิตามินและแร่ธาตุมากกว่าข้าวขาว นอกจากนี้ยังมีใยอาหารช่วยในการขับถ่าย แต่ควรเลือกที่ปรุงรสชาติอ่อนๆ ไม่ใส่เครื่องปรุงรสจัดจ้าน
  • ข้าวต้ม: ง่ายต่อการย่อย ให้พลังงาน และสามารถปรุงแต่งได้หลากหลาย เช่น ข้าวต้มกุ๊ย แต่ควรหลีกเลี่ยงการใส่น้ำมันหรือเครื่องปรุงรสมากเกินไป
  • ซุปใส: ซุปใสที่ทำจากผักต่างๆ เช่น ฟักทอง แครอท หรือเห็ด ให้วิตามินและเกลือแร่ ช่วยบำรุงร่างกาย ควรเลือกซุปที่รสชาติไม่จัดจ้าน ไม่ใส่เครื่องปรุงรสมาก
  • ไข่ต้มสุกหรือไข่ต้มยางมะตูม: ไข่เป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพสูง ช่วยซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหาย แต่ควรทานในปริมาณที่พอเหมาะ

• ผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง: วิตามินซีช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น ส้ม มะนาว หรือสับปะรด ควรทานในปริมาณที่พอดี ไม่ควรทานมากเกินไปเพราะอาจทำให้ท้องเสียได้

• เครื่องดื่ม:

  • น้ำเปล่า: สำคัญที่สุด ช่วยชดเชยน้ำที่สูญเสียไปจากการเหงื่อออก และช่วยปรับสมดุลของร่างกาย
  • น้ำอุ่น: ช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอ และช่วยให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย
  • น้ำสมุนไพร: เช่น ชาใบเตย ชาตะไคร้ (ควรเลือกชนิดที่ไม่หวานหรือหวานน้อย) ช่วยลดไข้ และมีสรรพคุณช่วยบำรุงร่างกาย แต่ควรระวังการแพ้สมุนไพรบางชนิด

อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงเมื่อเป็นไข้:

• อาหารรสจัด: อาหารรสจัด เผ็ด เปรี้ยว หรือเค็ม จะกระตุ้นให้ระบบย่อยอาหารทำงานหนักขึ้น อาจทำให้เกิดอาการแสบร้อนในกระเพาะอาหาร หรือท้องเสียได้
• อาหารมันๆ หรือทอด: อาหารเหล่านี้ย่อยยาก และอาจทำให้รู้สึกอึดอัด ไม่สบายตัวมากขึ้น
• อาหารที่มีส่วนผสมของนมและผลิตภัณฑ์จากนม (ในบางราย): บางคนอาจมีอาการแพ้นมหรือท้องเสียเมื่อทานนมในช่วงที่เป็นไข้ ควรสังเกตอาการของตนเอง
• เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์: คาเฟอีนและแอลกอฮอล์จะทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำ และอาจรบกวนการนอนหลับ ซึ่งสำคัญต่อการฟื้นตัวของร่างกาย

ข้อควรระวัง: หากไข้สูงเกิน 38.5 องศาเซลเซียส หรือมีอาการอื่นๆ เช่น ปวดศีรษะรุนแรง อาเจียน หรือท้องเสีย ควรไปพบแพทย์ทันที อย่าพึ่งการรักษาด้วยตนเอง และควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนรับประทานยาชนิดใดๆ

บทความนี้เป็นเพียงข้อมูลทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ การเลือกอาหารและการดูแลสุขภาพควรคำนึงถึงสภาพร่างกายและอาการของแต่ละบุคคล หากมีข้อสงสัย ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการเสมอ