โปรตีนรั่วเกิดจากสาเหตุใด

เบื้องหลัง “โปรตีนรั่ว”: สาเหตุที่ซ่อนเร้นเหนืออาการบวมและปัสสาวะมีฟอง

โปรตีนรั่วในปัสสาวะ (Proteinuria) มิใช่เพียงอาการเล็กน้อยที่มองข้ามได้ แต่เป็นสัญญาณเตือนที่บ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่อาจร้ายแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาเกี่ยวกับไต ความเข้าใจถึงสาเหตุที่แท้จริงของภาวะนี้จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการรักษาและป้องกันภาวะแทรกซ้อนในอนาคต

ภาวะโปรตีนรั่วเกิดขึ้นเมื่อไตซึ่งทำหน้าที่กรองของเสียออกจากเลือด ไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้โปรตีน โดยเฉพาะอัลบูมิน ซึ่งเป็นโปรตีนขนาดใหญ่ที่มีบทบาทสำคัญในการรักษาสมดุลของของเหลวในร่างกาย รั่วไหลออกมาปนกับปัสสาวะ อาการที่ผู้ป่วยมักพบเห็นได้ชัดคือ อาการบวมตามร่างกาย เช่น บวมที่เท้า ข้อเท้า หรือใบหน้า และปัสสาวะที่มีฟอง เนื่องจากโปรตีนเพิ่มปริมาณความตึงผิวของปัสสาวะ

แต่สาเหตุของโปรตีนรั่วนั้นไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่โรคไตเท่านั้น มีปัจจัยหลากหลายที่อาจก่อให้เกิดภาวะนี้ ได้แก่:

1. โรคไต: นี่คือสาเหตุหลักและสำคัญที่สุด โรคไตหลายชนิดสามารถทำให้เกิดโปรตีนรั่วได้ เช่น

• โรคไตวายเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease): ไตเสื่อมสภาพลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป ทำให้การกรองของเสียไม่สมบูรณ์
• โรคไกลเมอรูลัสอักเสบ (Glomerulonephritis): การอักเสบของหน่วยกรองในไต ทำให้เกิดความเสียหายต่อโครงสร้างของไต
• โรคไตพอลซิสติก (Polycystic Kidney Disease): ไตมีถุงน้ำจำนวนมาก ส่งผลต่อการทำงานของไต
• โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง: ทั้งสองโรคนี้เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่นำไปสู่โรคไตวายเรื้อรังและโปรตีนรั่ว

2. ปัจจัยอื่นๆ นอกเหนือจากโรคไต:

• การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection – UTI): การติดเชื้ออาจทำให้ไตอักเสบชั่วคราว ส่งผลให้โปรตีนรั่ว
• การออกกำลังกายหนัก: การออกกำลังกายอย่างหนักและต่อเนื่องอาจทำให้โปรตีนรั่วในปริมาณน้อยชั่วคราว
• ยาบางชนิด: ยาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียงต่อการทำงานของไต
• ภาวะตั้งครรภ์: บางครั้งอาจพบโปรตีนรั่วในปริมาณน้อยในระหว่างตั้งครรภ์ ซึ่งมักจะหายไปหลังคลอด
• โรคระบบอื่นๆ: เช่น โรคลูปัส โรคมะเร็ง และโรคระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของไตและทำให้เกิดโปรตีนรั่วได้

การวินิจฉัยและการรักษา: การตรวจพบโปรตีนรั่วจำเป็นต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด โดยแพทย์จะทำการตรวจปัสสาวะ ตรวจเลือด และอาจต้องทำการตรวจเพิ่มเติมเช่น การตรวจอัลตราซาวนด์ไต หรือการตรวจชิ้นเนื้อไต เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งขึ้นอยู่กับสาเหตุที่พบ อาจรวมถึงการควบคุมโรคประจำตัว การใช้ยา หรือการรักษาอื่นๆ ที่จำเป็น

โปรตีนรั่วในปัสสาวะ เป็นสัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม การปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและการรักษาอย่างทันท่วงที เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนและรักษาสุขภาพไตให้แข็งแรง อยู่กับเราไปนานๆ