โรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง มีอะไรบ้าง

โรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง: เมื่อร่างกายต่อสู้กับตัวเอง

ระบบภูมิคุ้มกันมีบทบาทสำคัญในการปกป้องร่างกายจากผู้รุกรานจากภายนอก เช่น แบคทีเรีย ไวรัส และสิ่งแปลกปลอมอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ในบางกรณี ระบบภูมิคุ้มกันกลับผิดพลาดและเริ่มโจมตีเซลล์และเนื้อเยื่อของร่างกายเอง ส่งผลให้เกิดโรคที่เรียกว่าโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง

ตัวอย่างของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง

มีโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องมากมายที่มีผลกระทบต่ออวัยวะและระบบต่างๆ ของร่างกาย ต่อไปนี้คือตัวอย่างบางส่วน:

• โรคเอสแอลอี (SLE) หรือโรคลูปัส: โรคเรื้อรังที่สามารถส่งผลกระทบต่ออวัยวะและระบบต่างๆ ได้หลากหลาย โดยทั่วไปแล้วจะมีอาการ เช่น ผื่นที่ผิวหนัง อาการปวดข้อ ความเหนื่อยล้า และไตอักเสบ
• โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์: เป็นโรคข้ออักเสบเรื้อรังที่ส่งผลกระทบต่อเยื่อหุ้มข้อ โดยทำให้ข้อบวม เจ็บปวด และแข็ง
• โรคเบาหวานชนิดที่ 1: เป็นโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันทำลายเซลล์เบต้าในตับอ่อน ซึ่งเป็นเซลล์ที่ผลิตอินซูลิน ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 1 จึงไม่สามารถผลิตอินซูลินได้และจำเป็นต้องฉีดอินซูลินทุกวัน
• โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple Sclerosis): เป็นโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันทำลายไมอีลิน ซึ่งเป็นสารที่ห่อหุ้มใยประสาท ทำให้เกิดความเสียหายต่อเส้นประสาทและนำไปสู่ปัญหาต่างๆ เช่น การเคลื่อนไหวผิดปกติ ปัญหาทางสายตา และภาวะอ่อนแรง
• โรคเซลิแอค: เป็นโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อกลูเตน โปรตีนที่พบในข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ และข้าวไรย์ ซึ่งทำให้เกิดการอักเสบและความเสียหายต่อลำไส้เล็ก
• โรคไทรอยด์อักเสบฮาชิโมโตะ: เป็นโรคที่ระบบภูมิคุ้มกันโจมตีต่อมไทรอยด์ ทำให้ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ได้น้อยเกินไป ก่อให้เกิดภาวะไทรอยด์ทำงานน้อยลง

สาเหตุของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง

สาเหตุที่แน่ชัดของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากปัจจัยต่างๆ ทั้งปัจจัยทางพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม

• ปัจจัยทางพันธุกรรม: บุคคลบางคนมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องสูงกว่าเนื่องจากมีการกลายพันธุ์ในยีนที่ควบคุมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
• ปัจจัยสิ่งแวดล้อม: ปัจจัยกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม เช่น การติดเชื้อ การได้รับสารเคมี และความเครียด อาจทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องได้ในบุคคลที่มีความเสี่ยง

อาการของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง

อาการของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับประเภทของโรค อาการทั่วไปอาจรวมถึง:

• ความเหนื่อยล้า
• ปวดข้อหรือกล้ามเนื้อ
• ผื่นที่ผิวหนัง
• ไวต่อแสงแดด
• ต่อมน้ำเหลืองบวม
• ไข้
• ลดน้ำหนักโดยไม่ได้ตั้งใจ

การรักษาโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง

การรักษาโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องมีจุดมุ่งหมายเพื่อควบคุมการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันและบรรเทาอาการ การรักษาอาจรวมถึง:

• ยาต้านการอักเสบ: เช่น ไอบูโปรเฟนหรือนาโปรเซน เพื่อลดอาการปวด ข้อบวม และการอักเสบ
• ยาสเตียรอยด์: เช่น เพรดนิโซน เพื่อระงับการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน
• ยาปรับสภาพภูมิคุ้มกัน: เช่น เมโทเทรกเซตหรืออะซาไทโอพริน เพื่อยับยั้งระบบภูมิคุ้มกัน
• ยาชีวภาพ: เช่น อินฟลิกซิแมบหรืออะดาลีมาบ ซึ่งเป็นโปรตีนที่ออกแบบมาเพื่อปิดกั้นตัวกระตุ้นการอักเสบเฉพาะ
• การเปลี่ยนถ่ายเซลล์ต้นกำ: ในกรณีที่รุนแรง อาจจำเป็นต้องทำการเปลี่ยนถ่ายเซลล์ต้นกำเพื่อแทนที่เซลล์ภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติด้วยเซลล์ที่ทำงานได้ปกติ

การพยากรณ์โรคของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง

การพยากรณ์โรคของโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับประเภทของโรคและความรุนแรงของอาการ ด้วยการรักษาที่เหมาะสม ผู้ที่เป็นโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่องหลายคนสามารถดำรงชีวิตที่มีสุขภาพดีและมีคุณภาพชีวิตที่ดีได้