Bpd กับ ไบโพล่า ต่างกันอย่างไร

ไบโพลาร์กับ BPD: แม้คล้ายแต่ต่าง เส้นบางๆ ระหว่างสองขั้วอารมณ์และบุคลิกภาพชายขอบ

โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) และโรคบุคลิกภาพแบบชายขอบ (Borderline Personality Disorder หรือ BPD) มักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นโรคเดียวกัน เนื่องจากผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มมีอาการเด่นคืออารมณ์แปรปรวน แต่ในความเป็นจริงแล้ว ทั้งสองโรคนี้มีพื้นฐานของความผิดปกติ สาเหตุ รูปแบบของอารมณ์ และวิธีการรักษาที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง การทำความเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการวินิจฉัยและการเข้ารับการรักษาที่ถูกต้อง

ความผันผวนของอารมณ์ที่ต่างกัน:

• ไบโพลาร์: ผู้ป่วยไบโพลาร์จะประสบกับความผันผวนของอารมณ์อย่างรุนแรงในลักษณะของ “วัฏจักร” ที่ชัดเจน สลับไปมาระหว่างช่วงอารมณ์ดีผิดปกติ (Mania) หรืออารมณ์ดีปานกลาง (Hypomania) กับช่วงอารมณ์ซึมเศร้า (Depression) แต่ละช่วงอารมณ์อาจกินเวลานานเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน และมีระยะปกติคั่นกลาง อาการเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการทำงาน การเรียน และความสัมพันธ์อย่างชัดเจน

• BPD: ผู้ป่วย BPD จะมีความผันผวนทางอารมณ์ที่รวดเร็วและฉับพลันกว่า เปลี่ยนแปลงได้ภายในไม่กี่ชั่วโมงหรือแม้กระทั่งในเวลาเพียงไม่กี่นาที อารมณ์เหล่านี้อาจเป็นความโกรธ ความวิตกกังวล ความว่างเปล่า ความกลัวการถูกทอดทิ้ง และความรู้สึกไร้ค่า ซึ่งมักถูกกระตุ้นจากปัจจัยภายนอกเช่น ความขัดแย้งในความสัมพันธ์ การถูกวิพากษ์วิจารณ์ หรือการเปลี่ยนแปลงในชีวิตประจำวัน โดยอารมณ์เหล่านี้ไม่ได้เป็นวัฏจักรที่ชัดเจนเหมือนในไบโพลาร์

ต้นตอของปัญหา:

• ไบโพลาร์: เชื่อว่าเกิดจากความไม่สมดุลของสารเคมีในสมอง ปัจจัยทางพันธุกรรมก็มีส่วนสำคัญเช่นกัน

• BPD: ส่วนใหญ่เชื่อว่าเกิดจากปัจจัยทางชีวภาพ จิตใจ และสังคมร่วมกัน เช่น ประสบการณ์ในวัยเด็กที่กระทบกระเทือนจิตใจ ความสัมพันธ์ในครอบครัวที่ไม่มั่นคง รวมถึงพันธุกรรม

การรักษา:

แม้ทั้งสองโรคจะต้องอาศัยการรักษาจากจิตแพทย์ แต่แนวทางการรักษาแตกต่างกัน

• ไบโพลาร์: เน้นการรักษาด้วยยาเป็นหลัก เช่น ยาระงับอารมณ์ (Mood Stabilizers) ยาต้านโรคจิต (Antipsychotics) ควบคู่กับการทำจิตบำบัด

• BPD: มักเน้นการทำจิตบำบัดเป็นหลัก เช่น การบำบัดแบบ dialectical behavior therapy (DBT) เพื่อฝึกทักษะการจัดการอารมณ์ ความคิด และพฤติกรรม ส่วนการใช้ยามักเป็นการรักษาตามอาการ เช่น ยาแก้ซึมเศร้า ยาต้านความวิตกกังวล

การแยกแยะความแตกต่างระหว่างไบโพลาร์และ BPD อย่างแม่นยำ จำเป็นต้องอาศัยการประเมินจากจิตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หากคุณหรือคนใกล้ชิดกำลังประสบปัญหาความผันผวนทางอารมณ์ อย่าลังเลที่จะขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ การวินิจฉัยที่ถูกต้องและการรักษาอย่างเหมาะสมจะช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข.