ทําไมบางคนถึงกินเผ็ดไม่ได้

ทำไมบางคนถึงกินเผ็ดไม่ได้: ความลับอยู่ที่ตัวรับความเจ็บปวดและประสบการณ์

อาหารรสเผ็ดร้อนเป็นที่ชื่นชอบของใครหลายๆ คน แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นฝันร้ายของใครอีกหลายคนเช่นกัน คำถามที่ว่า “ทำไมบางคนถึงกินเผ็ดไม่ได้?” จึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจและมีคำตอบที่ซับซ้อนกว่าที่คิด

ปัจจัยหลักที่กำหนดความสามารถในการกินเผ็ดของเรานั้นอยู่ที่ จำนวนและความไวของตัวรับความเจ็บปวด (Pain Receptors) ที่ชื่อว่า TRPV1 (Transient Receptor Potential Vanilloid 1) ซึ่งกระจายอยู่ทั่วร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณลิ้นและปาก ตัวรับ TRPV1 นี้จะไวต่อสาร แคปไซซิน (Capsaicin) ซึ่งเป็นสารประกอบที่พบในพริกและเป็นตัวการที่ทำให้เกิดความรู้สึกเผ็ดร้อน เมื่อแคปไซซินสัมผัสกับตัวรับ TRPV1 จะส่งสัญญาณไปยังสมอง ทำให้เรารู้สึกเจ็บปวด แสบร้อน หรือร้อนวูบวาบ

คนที่มีตัวรับ TRPV1 น้อยกว่า หรือตัวรับมีความไวน้อยกว่า จะสามารถทนต่อความเผ็ดได้ดีกว่า เพราะสมองจะได้รับสัญญาณความเจ็บปวดน้อยกว่านั่นเอง ตรงกันข้าม คนที่มีตัวรับจำนวนมากหรือตัวรับมีความไวสูง จะรู้สึกเผ็ดร้อนมากกว่า และอาจไม่สามารถทนต่ออาหารที่มีรสเผ็ดได้เลย

อย่างไรก็ตาม จำนวนและความไวของตัวรับ TRPV1 ไม่ได้เป็นเพียงปัจจัยเดียวที่กำหนดความสามารถในการกินเผ็ดของเรา การเลี้ยงดูและสภาพแวดล้อมก็มีบทบาทสำคัญเช่นกัน ในการสร้างความคุ้นชินและความชอบในการกินเผ็ด

• การสัมผัสกับรสเผ็ดตั้งแต่เด็ก: เด็กที่เติบโตในครอบครัวที่กินอาหารรสเผ็ดเป็นประจำ มักจะค่อยๆ ปรับตัวให้คุ้นชินกับรสเผ็ดได้ดีกว่าเด็กที่ไม่เคยสัมผัสกับรสเผ็ดเลย การสัมผัสกับรสเผ็ดในปริมาณน้อยๆ เป็นประจำจะช่วยให้ร่างกายค่อยๆ ปรับตัวและเพิ่มความอดทนต่อความเผ็ดได้
• วัฒนธรรมและสังคม: วัฒนธรรมและสังคมที่เราเติบโตมาก็มีอิทธิพลต่อความชอบในการกินเผ็ดของเราเช่นกัน ในบางวัฒนธรรม อาหารรสเผ็ดเป็นส่วนหนึ่งของอาหารประจำชาติ และผู้คนในวัฒนธรรมนั้นๆ มักจะคุ้นชินกับการกินเผ็ดตั้งแต่เด็ก
• ประสบการณ์: ประสบการณ์ในการกินเผ็ดก็มีผลต่อความชอบของเราเช่นกัน หากเราเคยมีประสบการณ์ที่ไม่ดีกับการกินเผ็ด เช่น รู้สึกแสบร้อนมากจนทนไม่ได้ เราอาจจะหลีกเลี่ยงการกินเผ็ดในอนาคต แต่ถ้าเราเคยมีประสบการณ์ที่ดีกับการกินเผ็ด เช่น รู้สึกอร่อยและตื่นเต้น เราอาจจะอยากลองกินเผ็ดมากขึ้น

ดังนั้น ความสามารถในการกินเผ็ดจึงเป็นผลมาจากการทำงานร่วมกันของปัจจัยทางชีวภาพและปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม คนที่มีตัวรับ TRPV1 น้อยหรือมีความไวน้อยอาจจะทนต่อความเผ็ดได้ดีกว่า แต่การเลี้ยงดู สภาพแวดล้อม และประสบการณ์ ก็มีส่วนสำคัญในการกำหนดความคุ้นชินและความชอบในการกินเผ็ดของเราเช่นกัน

กล่าวโดยสรุป การที่บางคนกินเผ็ดไม่ได้ ไม่ได้แปลว่าพวกเขาอ่อนแอหรือขี้ขลาด เพียงแต่พวกเขามีความแตกต่างทางชีวภาพและประสบการณ์ที่แตกต่างจากคนที่กินเผ็ดได้ดีเท่านั้นเอง การเคารพความชอบและความสามารถของแต่ละคนจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด