น้ำพริกอีกาใส่อะไรบ้าง

ลึกลงไปในถ้วย : กว่าจะเป็น “น้ำพริกอีกา” ที่แท้จริง

น้ำพริกอีกา… ชื่อที่ฟังดูน่าสะพรึงกลัว แต่รสชาติกลับหอมหวานชวนลิ้มลอง หากใครเคยได้ยินชื่อนี้แล้วนึกถึงเมนูน้ำพริกเผ็ดร้อนจัดจ้าน คงต้องขอแก้ไขความเข้าใจใหม่เสียหน่อย เพราะน้ำพริกอีกาแท้จริงแล้ว ไม่ใช่น้ำพริกที่มีส่วนผสมของ “อีกา” อย่างแน่นอน ชื่อนี้เป็นเพียงชื่อเรียกเล่น และที่มาของชื่อก็ยังคงเป็นปริศนาที่น่าค้นหา อาจจะมาจากสีสันของน้ำพริกที่คล้ายสีของอีกา หรืออาจมาจากความเข้มข้นของรสชาติ ซึ่งต่างไปจากน้ำพริกชนิดอื่นๆ

แล้วน้ำพริกอีกาประกอบด้วยอะไรบ้าง? คำตอบคือ มันขึ้นอยู่กับสูตรของแต่ละบ้าน แต่ละครัวเรือน ไม่มีสูตรตายตัว ความเป็นเอกลักษณ์ของน้ำพริกอีกาอยู่ตรงความหลากหลาย ความไม่ตายตัวนี่เอง

ถึงกระนั้น เราก็สามารถกำหนดส่วนประกอบหลักๆ ที่มักพบได้ในน้ำพริกอีกาได้ดังนี้:

• พริก : เป็นส่วนประกอบสำคัญที่ให้ความเผ็ดร้อน อาจใช้พริกขี้หนูสวน พริกแดง หรือพริกชนิดอื่นๆ ขึ้นอยู่กับความชอบของผู้ปรุง และความเผ็ดที่ต้องการ
• กระเทียม : ช่วยเพิ่มความหอมและกลิ่นอายที่เป็นเอกลักษณ์
• หอมแดง : เสริมความหอมหวาน และช่วยลดความเผ็ดร้อนลงได้บ้าง
• มะขามเปียก : ให้รสชาติเปรี้ยวอมหวาน ช่วยตัดความเผ็ด และสร้างความกลมกล่อม
• กุ้งแห้งหรือปลาแห้ง : เป็นตัวสร้างรสชาติที่เข้มข้น และช่วยเพิ่มความหอม บางสูตรอาจใช้ปลาทูแห้งแทน
• น้ำปลา : ปรุงรสให้เค็มกลมกล่อม
• น้ำตาลปี๊บหรือน้ำตาลทราย : ช่วยปรับสมดุลของรสชาติ ให้ความหวานเล็กน้อย ไม่ให้เผ็ดจัดเกินไป
• ผักต่างๆ (สำหรับรับประทานคู่กัน) : เช่น ผักชีฝรั่ง ถั่วฝักยาว แตงกวา มะเขือ ฯลฯ

เห็นได้ว่า น้ำพริกอีกาเป็นน้ำพริกที่ปรุงได้ง่าย และสามารถปรับเปลี่ยนส่วนผสมได้ตามความชอบ อาจเพิ่มสมุนไพรอื่นๆ เช่น ข่า ตะไคร้ หรือใบมะกรูด เพื่อเพิ่มความหอม หรือเพิ่มเครื่องเทศ เช่น พริกไทย เพื่อเพิ่มความเผ็ดร้อน ได้ตามใจชอบ สิ่งสำคัญที่สุด คือ การปรุงรสให้ได้ที่ และความกลมกล่อม นั่นคือ เสน่ห์ของน้ำพริกอีกา

ด้วยความเป็นน้ำพริกที่ไม่มีสูตรตายตัว นี่จึงเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่ง ทำให้ทุกถ้วย ทุกบ้าน มีรสชาติเป็นของตัวเอง เหมือนกับการบอกเล่าเรื่องราวของครอบครัว และการถ่ายทอดตำรับอาหารที่สืบทอดกันมา ซึ่งหาไม่ได้ในตำราอาหารใดๆ แต่ซ่อนอยู่ ในรสชาติ และในหัวใจของผู้ปรุง นั่นเอง