เวลาเป็นหวัด น้ํา มูกมาจากไหน

น้ำมูกไหลไม่หยุด: เพื่อนที่ไม่ได้รับเชิญเมื่อเป็นหวัด และเรื่องราวเบื้องหลังการผลิต

อาการหวัดคงไม่มีอะไรน่ารำคาญไปกว่าการที่มี “เพื่อน” ที่ไม่ได้รับเชิญอย่างน้ำมูก คอยตามติดชนิดที่ว่าหายใจทีก็ต้องรีบคว้าทิชชูขึ้นมาซับ แต่เคยสงสัยกันไหมว่าน้ำมูกที่ไหลออกมาไม่หยุดหย่อนนั้น มันมาจากไหนกันแน่? และทำไมมันถึงเยอะเป็นพิเศษเวลาที่เราเป็นหวัด?

แท้จริงแล้ว น้ำมูกไม่ได้โผล่มาแค่ตอนที่เราป่วย แต่เป็นสิ่งที่ร่างกายของเราผลิตอยู่ตลอดเวลา ทำหน้าที่เป็นเหมือน “ยาม” คอยปกป้องระบบทางเดินหายใจของเรา ตั้งแต่โพรงจมูกไปจนถึงปอด โดยน้ำมูกทำหน้าที่เป็นเหมือน “ตาข่ายดักจับ” ฝุ่นละออง สิ่งสกปรก และเชื้อโรคต่างๆ ที่ปะปนมาในอากาศที่เราหายใจเข้าไป

ต่อมขนาดเล็กนับล้านที่อยู่ในเยื่อบุโพรงจมูกของเรา ทำงานอย่างขยันขันแข็งในการผลิตน้ำมูกอยู่ตลอดเวลา น้ำมูกที่ผลิตออกมานั้นจะช่วยเคลือบพื้นผิวของโพรงจมูก ทำให้ภายในโพรงจมูกชุ่มชื้น และพร้อมดักจับสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามา

เมื่อหวัดมาเยือน… น้ำมูกจึงไหลบ่า

เมื่อร่างกายของเราเผชิญหน้ากับเชื้อไวรัสหวัด หรือสารก่อภูมิแพ้ต่างๆ ร่างกายจะตอบสนองโดยการเพิ่มการผลิตน้ำมูกอย่างมหาศาล เปรียบเสมือนการระดมพลทหารเพื่อต่อสู้กับศัตรู

ทำไมต้องผลิตเยอะขึ้น? ก็เพราะยิ่งน้ำมูกเยอะ ก็ยิ่งมีโอกาสดักจับเชื้อโรคได้มากขึ้นนั่นเอง นอกจากนี้ น้ำมูกที่เพิ่มขึ้นยังช่วยชะล้างเชื้อโรคและสารก่อภูมิแพ้ออกไปจากโพรงจมูกได้อีกด้วย

สีสันที่บอกใบ้ถึงสุขภาพ

ลักษณะของน้ำมูกก็สามารถบอกอะไรเราได้มากมาย เช่น

• น้ำมูกใส: มักเกิดจากอาการแพ้ หรือการติดเชื้อไวรัสในระยะเริ่มต้น ร่างกายกำลังพยายามชะล้างสารก่อภูมิแพ้หรือเชื้อไวรัสออกไป
• น้ำมูกข้น สีขาวขุ่น: อาจบ่งบอกถึงการติดเชื้อไวรัสที่รุนแรงขึ้น หรือร่างกายกำลังพยายามกำจัดเซลล์ที่ตายแล้ว
• น้ำมูกข้น สีเหลืองหรือเขียว: สัญญาณบ่งบอกถึงการติดเชื้อแบคทีเรีย สีเหลืองหรือเขียวมาจากเม็ดเลือดขาวที่ตายแล้ว ซึ่งเป็นผลจากการต่อสู้กับเชื้อแบคทีเรีย

ทำอย่างไรเมื่อน้ำมูกไหลไม่หยุด?

แม้ว่าน้ำมูกจะเป็นกลไกป้องกันตัวของร่างกาย แต่การที่มันไหลออกมาไม่หยุดหย่อนก็สร้างความรำคาญไม่น้อย การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจะช่วยบรรเทาอาการได้ เช่น

• พักผ่อนให้เพียงพอ: การพักผ่อนจะช่วยให้ร่างกายมีพลังงานในการต่อสู้กับเชื้อโรค
• ดื่มน้ำมากๆ: ช่วยให้ร่างกายชุ่มชื้น และน้ำมูกไม่ข้นเหนียวจนเกินไป
• ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ: ช่วยชะล้างเชื้อโรคและสารก่อภูมิแพ้ออกไป
• ใช้ยาลดน้ำมูก: ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา

ดังนั้น ครั้งต่อไปที่น้ำมูกไหลไม่หยุด ลองทำความเข้าใจถึงกลไกการทำงานของร่างกายของเรา และดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม เพื่อให้หายจากอาการหวัดได้อย่างรวดเร็ว และกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขอีกครั้ง