Waarom niet bakken in olijfolie?

Bakken in olijfolie: Gezondheid vs. smaak

Olijfolie, de gouden vloeistof van de Mediterrane keuken, staat bekend om zijn heerlijke smaak en talloze gezondheidsvoordelen. Maar is het ook geschikt voor bakken? Het antwoord is genuanceerd: het hangt af van de temperatuur. Hoewel olijfolie een gezonde keuze is voor vele bereidingen, is het bij bakken, met name bij hoge temperaturen, niet de ideale optie.

Het probleem schuilt in de chemische samenstelling van olijfolie, met name extra vierge olijfolie. Deze bevat diverse verbindingen die bij hoge temperaturen, boven de 170°C, afbreken en ongewenste bijproducten vormen. Dit proces is vergelijkbaar met het aanbranden van voedsel. De resulterende stoffen, zoals polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAKs), zijn mogelijk kankerverwekkend en ongezond voor consumptie.

Denk hierbij aan het bakken van een cake, het frituren van aardappelen, of het braden van vlees – processen die doorgaans hogere temperaturen vereisen dan 170°C. Bij deze temperaturen begint de olijfolie te roken en te verbranden, waardoor de vorming van PAKs wordt bevorderd. De geur en smaak van het gerecht zullen hierdoor negatief beïnvloed worden, en belangrijker nog: de gezondheid van de consument wordt in gevaar gebracht.

Dit betekent niet dat olijfolie helemaal verboden terrein is in de keuken. Voor gerechten die op lagere temperaturen worden bereid, zoals salades, sauzen of als finishing touch bij een gerecht, is olijfolie een uitstekende, gezonde keuze. Ook voor het licht aanbakken van groenten op een lage tot middelmatige temperatuur is het vaak prima te gebruiken. Maar zodra de temperatuur de 170°C overschrijdt, is het verstandiger om over te schakelen op een andere olie.

Olie met een hoger rookpunt, zoals zonnebloemolie, arachideolie of kokosolie, is beter geschikt voor bakken en frituren bij hoge temperaturen. Deze oliën zijn meer bestand tegen hitte en zullen minder snel afbreken en schadelijke stoffen vormen. Let wel: ook deze oliën moeten met mate gebruikt worden en niet verhit worden tot het rookpunt bereikt is.

Kortom, olijfolie is een waardevolle toevoeging aan een gezond dieet, maar voor bakken op hoge temperatuur is het geen optimale keuze. Kies voor de juiste olie, afhankelijk van de bereidingsmethode, om zowel de smaak als de gezondheid te beschermen. Gebruik olijfolie waar het het beste tot zijn recht komt: bij lagere temperaturen en als smaakmaker.