Hoeveel spiermassa verlies je op de IC?

De stille sloper op de Intensive Care: spiermassaverlies

De Intensive Care (IC) is een plek waar levens worden gered en hard wordt gevochten tegen ziekte. Wat vaak onderbelicht blijft, is de impact die een IC-opname heeft op het lichaam van de patiënt, met name het dramatische verlies van spiermassa. Terwijl artsen en verpleegkundigen zich richten op het bestrijden van de acute aandoening, loert spiermassaverlies op de achtergrond als een stille sloper, met mogelijk langdurige gevolgen voor de gezondheid en het herstel.

Gedurende de eerste tien dagen van een IC-opname kan een patiënt geconfronteerd worden met een alarmerend verlies van spiermassa. Onderzoek toont aan dat dit verlies kan oplopen tot wel 25% van de totale spiermassa. Dit komt neer op een verlies van maar liefst een kilogram per dag, een snelheid die met geen enkele andere aandoening te vergelijken is.

Waarom gaat het zo snel mis? Er zijn twee hoofdredenen: inactiviteit en ontstekingsreacties. Op de IC is de patiënt vaak aan bed gekluisterd, vaak onder sedatie, waardoor de spieren nauwelijks worden gebruikt. Dit gebrek aan activiteit zorgt voor een snel afbraakproces, ook wel spieratrofie genoemd. Daarnaast worden IC-patiënten vaak geconfronteerd met heftige ontstekingsreacties, veroorzaakt door bijvoorbeeld een infectie of trauma. Deze ontstekingen stimuleren de afbraak van spiereiwitten, waardoor het spierverlies nog verder wordt versneld.

De gevolgen van dit snelle spierverlies zijn aanzienlijk. Spiermassa is cruciaal voor kracht, uithoudingsvermogen, ademhaling en mobiliteit. Een significant verlies leidt tot zwakte, vermoeidheid en een verminderde longfunctie. Dit maakt ademen moeilijker en vergroot de kans op complicaties zoals longontsteking. Bovendien vertraagt het de revalidatie en kan het leiden tot langdurige invaliditeit, afhankelijkheid van anderen en een verminderde kwaliteit van leven, zelfs na het verlaten van de IC.

Gelukkig is er steeds meer aandacht voor het voorkomen en behandelen van spiermassaverlies op de IC. Vroegtijdige mobilisatie, zelfs in een beperkte vorm, is cruciaal. Dit kan variëren van passieve bewegingen tot actief oefenen, afhankelijk van de conditie van de patiënt. Daarnaast speelt voeding een belangrijke rol. Adequate eiwitinname is essentieel om de spierafbraak tegen te gaan en de spieropbouw te stimuleren. Medische teams werken dan ook steeds vaker samen met diëtisten om de voeding van IC-patiënten te optimaliseren.

De strijd tegen spiermassaverlies op de IC is een voortdurende uitdaging. Door een combinatie van vroegtijdige mobilisatie, optimale voeding en continue monitoring kunnen we de stille sloper hopelijk de wind uit de zeilen nemen en de kansen op een succesvol herstel voor IC-patiënten aanzienlijk verbeteren. De focus moet verschuiven van enkel overleven naar herstel en een goede kwaliteit van leven na de IC-opname.