Is het normaal dat je gewicht schommelt?

De weegschaal liegt: Waarom je gewicht schommelt en wanneer je je zorgen moet maken

We kennen het allemaal: die frustrerende kilo’s die er de ene dag wel zijn en de volgende dag weer verdwenen lijken. Is het normaal dat je gewicht schommelt? Het korte antwoord is: ja, absoluut. In feite is een stabiel gewicht gedurende langere tijd eerder uitzonderlijk dan de regel. Ons gewicht is geen statisch gegeven, maar een dynamisch proces dat constant in beweging is.

De belangrijkste reden voor dagelijkse gewichtsschommelingen is vochtretentie. Ons lichaam bestaat voor een aanzienlijk deel uit water, en de hoeveelheid water die we vasthouden varieert voortdurend. Dit wordt beïnvloed door verschillende factoren:

• Voeding: Een zoutrijk diner kan leiden tot vochtretentie, waardoor je de volgende dag zwaarder bent. Omgekeerd kan een dag met veel groenten en fruit, die vochtafdrijvend werken, juist leiden tot een lager gewicht.
• Hormonale schommelingen: Hormonale veranderingen, bijvoorbeeld tijdens de menstruatie bij vrouwen, kunnen invloed hebben op de vochtbalans en dus op het gewicht.
• Fysieke activiteit: Intense training kan leiden tot spierpijn en vochtverlies via zweten, resulterend in een lager gewicht op de weegschaal. De volgende dag kan dit gewicht weer terug zijn.
• Slaap: Onvoldoende slaap kan leiden tot hormonale onevenwichtigheden die de vochtbalans beïnvloeden.
• Darminhoud: De hoeveelheid voedsel in je darmen kan tot wel enkele kilo’s schelen in je totaalgewicht.

Fluctuaties van één tot twee kilogram per dag zijn dus volkomen normaal en geen reden tot paniek. Deze schommelingen zeggen niets over je vetpercentage of algehele gezondheid. Je kunt deze fluctuaties minimaliseren door een gebalanceerd dieet te volgen, voldoende te drinken (water!), regelmatig te bewegen en voldoende te slapen.

Wanneer je je wél zorgen moet maken:

• Significante en aanhoudende gewichtstoename: Als je gedurende een langere periode (weken of maanden) aanzienlijk aankomt in gewicht, is het raadzaam om een arts te raadplegen om onderliggende medische oorzaken uit te sluiten.
• Snelle en onverklaarbare gewichtsvermindering: Ook een plotseling en onbedoeld gewichtsverlies kan wijzen op een gezondheidsprobleem en vraagt om medisch onderzoek.
• Andere symptomen: Als gewichtsverandering gepaard gaat met andere symptomen zoals vermoeidheid, zwelling, veranderingen in eetlust of andere gezondheidsklachten, is het belangrijk om een arts te bezoeken.

De weegschaal is slechts één indicator van je gezondheid, en vaak een onbetrouwbare op dat moment. Focus je liever op hoe je je voelt, je energielevels en je algehele welzijn. Een gezond voedingspatroon en voldoende beweging zijn veel betere maatstaven voor een gezonde levensstijl dan een dagelijks gewicht. Bij twijfel, raadpleeg altijd een arts of voedingsdeskundige.