Waarom gaat pijn niet weg?

Waarom de Pijn Maar Niet Wil Verdwijnen: Een Blik op Chronische Pijn

Pijn is een signaal. Een waarschuwing van ons lichaam dat er iets mis is. Bij acute pijn, zoals bij een gebroken been of een snijwond, is de boodschap duidelijk en de oorzaak herkenbaar. De pijn verdwijnt meestal zodra de schade hersteld is. Maar wat als de pijn blijft, maanden, zelfs jarenlang, nadat de oorspronkelijke blessure genezen lijkt te zijn? Wat als de pijn geen duidelijke aanwijsbare oorzaak meer heeft? Dan spreken we van chronische pijn. En de vraag is: waarom gaat die pijn maar niet weg?

Het antwoord is complex en bevindt zich grotendeels in de werking van ons zenuwstelsel, inclusief onze hersenen. Bij chronische pijn is het zenuwstelsel, in feite het hele pijnnetwerk, overgevoelig geraakt. Je zou kunnen zeggen dat de pijndrempel verlaagd is. Zelfs kleine, normale prikkels kunnen nu als pijn worden ervaren. Dit proces, ook wel centrale sensitisatie genoemd, zorgt ervoor dat de pijn blijft bestaan, zelfs als de oorspronkelijke oorzaak allang verdwenen is.

Stel je voor dat je een alarmsysteem hebt dat na een inbraak veel te gevoelig afgesteld staat. Zelfs een zachte windvlaag laat het alarm afgaan. Dat is in feite wat er gebeurt bij chronische pijn. Het zenuwstelsel interpreteert normale signalen als dreigend en activeert het pijnsignaal.

Dit verklaart ook waarom standaard pijnmedicatie, die vaak gericht is op het verminderen van ontstekingen of het blokkeren van pijnreceptoren bij de bron, vaak niet effectief is bij chronische pijn. Deze medicijnen werken voornamelijk bij acute pijn die veroorzaakt wordt door directe schade, zoals verwondingen of ontstekingen. Ze richten zich op de plek waar de “inbraak” plaatsvond. Maar bij chronische pijn is het probleem niet meer de inbraak zelf, maar de overgevoeligheid van het alarmsysteem.

Het is belangrijk te benadrukken dat chronische pijn niet altijd volledig losstaat van lichamelijke oorzaken. Soms is er nog wel degelijk een aanwijsbare lichamelijke component die bijdraagt aan de pijn. In die gevallen kunnen pijnstillers wel degelijk verlichting bieden, als onderdeel van een bredere behandeling.

Wat betekent dit voor de behandeling van chronische pijn?

Het begrijpen van de rol van het zenuwstelsel is cruciaal voor een effectieve behandeling. Omdat het probleem vaak niet zozeer de oorspronkelijke schade is, maar de overgevoeligheid van het pijnsysteem, richt de behandeling zich op:

• Het herstellen van de balans in het zenuwstelsel: Dit kan door middel van fysiotherapie, oefentherapie, mindfulness, meditatie en andere ontspanningstechnieken.
• Het opnieuw trainen van de hersenen: Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan helpen om negatieve gedachten en gedragingen rondom pijn te veranderen.
• Medicatie die specifiek gericht is op het zenuwstelsel: Sommige medicijnen, zoals bepaalde antidepressiva en anti-epileptica, kunnen de overgevoeligheid van het zenuwstelsel verminderen.

Chronische pijn is een complex probleem dat een multidisciplinaire aanpak vereist. Het is belangrijk om een arts of specialist te raadplegen die ervaring heeft met de behandeling van chronische pijn. Met de juiste aanpak is het mogelijk om de pijn te verminderen, de kwaliteit van leven te verbeteren en weer controle te krijgen over je eigen lichaam. Het is een proces, maar de moeite waard. De pijn hoeft niet voor altijd te blijven.