Waarom vallen medicijnen onder eigen risico?

Waarom moet ik mijn eigen risico aanspreken voor medicijnen? Een uitleg

Het is een veelgehoorde frustratie: je bent ziek, de dokter schrijft medicijnen voor, en vervolgens krijg je een rekening omdat je eerst je eigen risico moet opmaken. Waarom vallen medicijnen in hemelsnaam onder het eigen risico en wat is de logica hierachter? Laten we dit eens helder uiteenzetten.

Het antwoord ligt in de structuur van ons zorgverzekeringssysteem. De basisverzekering, die verplicht is voor iedere Nederlander, dekt een breed pakket aan noodzakelijke zorg. Dit omvat essentiële medische behandelingen, ziekenhuisopnames, specialistische zorg en, inderdaad, veel voorgeschreven medicijnen. Het doel van deze basisverzekering is om ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot noodzakelijke medische hulp, ongeacht hun financiële situatie.

Het eigen risico is een instrument dat is ingevoerd om de kosten van de zorg beheersbaar te houden en mensen bewuster te maken van de kosten die aan zorg verbonden zijn. In feite is het een drempelbedrag dat je als verzekerde eerst zelf betaalt, voordat de zorgverzekeraar de kosten vergoedt. Voor 2024 is het wettelijk vastgestelde eigen risico €385, maar je kunt er vrijwillig voor kiezen om dit te verhogen (tot €885) in ruil voor een lagere premie.

De redenering achter het eigen risico is tweeledig. Ten eerste stimuleert het mensen om bewuster om te gaan met zorg. Immers, als je weet dat je de eerste kosten zelf moet betalen, ga je misschien minder snel voor een kleinigheidje naar de huisarts. Dit kan helpen om onnodig gebruik van zorg te voorkomen, wat uiteindelijk de totale kosten van het zorgsysteem drukt.

Ten tweede helpt het eigen risico om de premies van de zorgverzekering betaalbaar te houden. Zonder eigen risico zouden de premies aanzienlijk hoger zijn, omdat de verzekeraars dan alle zorgkosten vanaf de eerste euro zouden moeten vergoeden. Door een deel van de kosten bij de verzekerden zelf te leggen, wordt de druk op de premies verlicht.

Omdat de meeste voorgeschreven medicijnen onder de dekking van de basisverzekering vallen, vallen ze dus ook onder het eigen risico. Dit betekent dat je de kosten van die medicijnen eerst zelf moet betalen, totdat je het eigen risico hebt opgemaakt. Pas daarna worden de kosten door je zorgverzekeraar vergoed, mits het geneesmiddel daadwerkelijk onder de dekking valt (het zogenaamde Geneesmiddelen Vergoeding Systeem – GVS).

Het is belangrijk om te benadrukken dat er wel uitzonderingen zijn op deze regel. Bepaalde preventieve programmas, zoals bijvoorbeeld de griepprik voor bepaalde risicogroepen, worden vaak wel direct vergoed, zonder dat het eigen risico wordt aangesproken. Ook de kosten voor de huisarts vallen in principe buiten het eigen risico. Het is altijd raadzaam om bij je zorgverzekeraar na te vragen wat precies wel en niet onder het eigen risico valt, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

Kortom, het eigen risico voor medicijnen is een direct gevolg van de structuur van onze zorgverzekering. Het is bedoeld om de kosten van de zorg beheersbaar te houden en mensen bewuster te maken van de kosten die aan zorg verbonden zijn. Hoewel het soms als een last kan voelen, is het een integraal onderdeel van het systeem dat ervoor zorgt dat iedereen in Nederland toegang heeft tot noodzakelijke medische zorg. Door je bewust te zijn van de regels en uitzonderingen, kun je beter begrijpen hoe het systeem werkt en waar je recht op hebt.