Wat als je lichaam geen vitamine D opneemt?

De stille dreiging van vitamine D-malabsorptie: Wat gebeurt er als je lichaam het niet opneemt?

Vitamine D, vaak de ‘zonneschijnvitamine’ genoemd, speelt een cruciale rol in ons lichaam, ver over de versterking van botten heen. Het is essentieel voor de opname van calcium en fosfor, mineralen die niet alleen onze botten en tanden sterk houden, maar ook betrokken zijn bij talloze andere lichaamsfuncties, van spiercontractie tot de werking van ons immuunsysteem. Wat gebeurt er echter als ons lichaam deze essentiële vitamine niet, of onvoldoende, opneemt? De gevolgen kunnen ernstig zijn en vaak sluipen ze zich onopgemerkt aan.

De onvoldoende opname van vitamine D, ook wel vitamine D-malabsorptie genoemd, kan verschillende oorzaken hebben. Een veelvoorkomende oorzaak is een aandoening aan de darmen, zoals de ziekte van Crohn, coeliakie of cystische fibrose. Deze aandoeningen belemmeren de absorptie van vetten, en aangezien vitamine D een vetoplosbare vitamine is, wordt het niet goed opgenomen. Ook bepaalde medicijnen, zoals sommige medicijnen tegen epilepsie en cholesterolverlagers, kunnen de opname van vitamine D verstoren. Verder kunnen erfelijke aandoeningen en een operatie aan de maag of darmen de absorptie belemmeren. Tot slot speelt een tekort aan galzouten, essentieel voor de vertering van vetten, een rol.

De belangrijkste consequentie van vitamine D-malabsorptie is een tekort aan vitamine D, wat leidt tot een onvoldoende calciumopname. Dit heeft vooral ernstige gevolgen voor de botten. Bij kinderen kan dit leiden tot rachitis, een aandoening gekenmerkt door groeivertraging, botpijn, spierzwakte, misvormingen van de ribben, benen en schedel, en een verhoogd risico op fracturen. De skeletontwikkeling wordt ernstig verstoord.

Bij volwassenen manifesteert vitamine D-tekort zich vaak als osteomalacie, een aandoening die gekenmerkt wordt door botverzachting. Dit kan leiden tot botpijn, spierzwakte, verhoogde vermoeidheid, en een verhoogd risico op fracturen. Osteoporose, een aandoening waarbij de botdichtheid afneemt, kan ook een gevolg zijn. Naast botproblemen kan een ernstig vitamine D-tekort ook leiden tot spierzwakte, verhoogde vatbaarheid voor infecties en zelfs depressie.

Het is dus van essentieel belang om de oorzaak van de vitamine D-malabsorptie te identificeren en te behandelen. Dit vereist vaak een grondig onderzoek door een arts, inclusief bloedonderzoek om de vitamine D-spiegel te meten. Afhankelijk van de oorzaak kan de behandeling variëren van het aanpassen van het dieet en het starten van suppletie met vitamine D, tot een behandeling van de onderliggende aandoening. In sommige gevallen kan een hogere dosering vitamine D nodig zijn, en soms is een injectie met vitamine D de meest effectieve methode.

Kortom, een onvoldoende opname van vitamine D is geen onschuldig probleem. Het kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, vooral op lange termijn. Regelmatige controle van de vitamine D-spiegel, vooral bij mensen met een verhoogd risico op malabsorptie, is dan ook essentieel voor het voorkomen van ernstige gevolgen. Twijfel je over je vitamine D-status? Raadpleeg dan je huisarts.