Wat als je te weinig cortisol hebt?

Het stille lijden van te weinig cortisol: herken de signalen

Cortisol, het ‘stresshormoon’, is meer dan alleen een reactie op stressvolle situaties. Dit hormoon, aangemaakt door de bijnieren, speelt een cruciale rol in talloze lichaamsfuncties, van de regulatie van bloedsuiker en bloeddruk tot de beheersing van ontstekingen en het immuunsysteem. Een tekort aan cortisol, ook wel hypocortisolisme genoemd, kan daarom verstrekkende gevolgen hebben en zich manifesteren in een breed spectrum aan symptomen, die vaak over het hoofd worden gezien of verkeerd worden geïnterpreteerd.

In tegenstelling tot de vaak spectaculaire symptomen van een overschot aan cortisol (bijvoorbeeld bij het syndroom van Cushing), is een tekort vaak sluipend en subtiel. De klachten kunnen geleidelijk ontstaan, waardoor ze makkelijk worden toegeschreven aan stress, vermoeidheid of andere, minder ernstige aandoeningen. Dit maakt een correcte diagnose lastig en kan leiden tot langdurig onnodig lijden.

De meest voorkomende symptomen van een cortisoltekort zijn:

• Extreme vermoeidheid en uitputting: Dit is vaak het eerste en meest prominente symptoom. Het gaat verder dan de normale dagelijkse vermoeidheid; het is een diepe, aanhoudende uitputting die zelfs na rust niet verbetert.
• Spierzwakte en spierpijn: Een gebrek aan cortisol beïnvloedt de spierfunctie, wat leidt tot zwakte, pijn en stijfheid. Simpele dagelijkse handelingen kunnen een enorme inspanning vergen.
• Veranderende eetlust en gewichtsverlies: Sommige mensen ervaren een verlies van eetlust, terwijl anderen een verhoogde eetlust kunnen hebben, die vaak gepaard gaat met ongewenste gewichtsverandering.
• Gastro-intestinale problemen: Misselijkheid, braken, diarree en buikpijn komen frequent voor. De darmen zijn gevoelig voor verstoringen in de hormoonbalans.
• Laag bloedsuikergehalte (hypoglykemie): Cortisol speelt een belangrijke rol bij de regulatie van de bloedsuiker. Een tekort kan leiden tot duizeligheid, zweten, trillen en concentratieproblemen.
• Verlaagde bloeddruk (hypotensie): Cortisol draagt bij aan het handhaven van een gezonde bloeddruk.
• Verminderde weerstand: Het immuunsysteem wordt beïnvloed, waardoor men vatbaarder is voor infecties.
• Psychische klachten: Depressie, angst, prikkelbaarheid en vergeetachtigheid kunnen voorkomen. Cortisol speelt namelijk ook een rol bij de regulatie van stemming en cognitieve functies.
• Veranderingen in de huid: Droge, dunne huid en een verhoogde gevoeligheid voor kneuzingen zijn mogelijk.

Wat te doen bij vermoeden van een cortisoltekort?

Het is cruciaal om bij aanhoudende en onverklaarbare symptomen een arts te raadplegen. Zelfdiagnose en zelfbehandeling zijn af te raden. De arts zal een grondig onderzoek uitvoeren, waaronder mogelijk bloedonderzoek om de cortisolspiegels te meten. Afhankelijk van de diagnose kan een behandeling met hormoonvervangingstherapie nodig zijn.

Een cortisoltekort is een serieuze aandoening die een aanzienlijke impact kan hebben op de kwaliteit van leven. Door de symptomen te herkennen en tijdig medische hulp te zoeken, kan een adequate behandeling worden ingesteld en kan de gezondheid en het welzijn worden verbeterd. Onthoud dat dit artikel geen medisch advies is; professionele hulp is essentieel voor een juiste diagnose en behandeling.