Wat behoort tot de ADL?

Wat behoort tot de ADL? Een dieper duik in activiteiten van het dagelijks leven

De term ADL, afgekort van Activiteiten van het Dagelijks Leven, beschrijft handelingen die essentieel zijn voor een zelfstandig en waardig leven. Hoewel het begrip simpel lijkt, omvat het een breed spectrum aan taken, waarbij de mate van benodigde assistentie per individu sterk kan variëren. Het gaat niet alleen om fysieke handelingen, maar ook om de cognitieve capaciteiten die nodig zijn om deze uit te voeren.

De meest bekende ADL’s worden vaak onderverdeeld in basis-ADL’s en uitgebreide ADL’s. De basis-ADL’s, ook wel ‘fundamental ADLs’ genoemd, zijn de meest fundamentele handelingen, essentieel voor overleving en welzijn. Deze omvatten:

• Mobiliteit: Het verplaatsen in bed, het opstaan en gaan zitten, het lopen, het overbruggen van drempels en het zich verplaatsen van de ene naar de andere ruimte. Dit omvat ook het gebruik van hulpmiddelen zoals een rollator of looprek.
• Persoonlijke hygiëne: Deze categorie is breder dan men vaak denkt. Het omvat het wassen van het lichaam (inclusief haren wassen), het aankleden en uitkleden, het gebruik van het toilet (inclusief hulp bij continentieproblemen), mondverzorging (tandenpoetsen, flossen), en nagelverzorging (knippen en vijlen van nagels).

De uitgebreide ADL’s, soms ook wel ‘instrumentele ADL’s’ (IADL’s) genoemd, zijn handelingen die bijdragen aan een onafhankelijk en volwaardig leven, maar niet direct essentieel zijn voor overleving. Deze vereisen vaak een hogere mate van cognitieve vaardigheden en planning:

• Eten en drinken: Zelfstandig eten bereiden, maaltijden nuttigen en dranken klaarzetten. Dit omvat ook het begrijpen van voedingsrichtlijnen en het kunnen beheren van een dieet.
• Huishoudelijke taken: Schoonmaken, koken, boodschappen doen, was doen, en het onderhouden van het huis.
• Geldbeheer: Het beheren van financiën, het betalen van rekeningen en het omgaan met geld.
• Medicatiegebruik: Het correct innemen van medicijnen op het juiste tijdstip en in de juiste dosering.
• Telefoneren en communicatie: Het onderhouden van contact met familie, vrienden en hulpverleners via telefoon, e-mail of andere communicatiemiddelen.
• Vervoer: Zelfstandig reizen met openbaar vervoer of eigen vervoer.

Het is belangrijk te benadrukken dat de behoefte aan assistentie bij ADL’s kan variëren afhankelijk van leeftijd, gezondheidstoestand en persoonlijke omstandigheden. Sommige mensen hebben hulp nodig bij slechts één of twee ADL’s, terwijl anderen hulp nodig hebben bij alle aspecten van het dagelijks leven. De beoordeling van de ADL-functionaliteit is essentieel bij het opstellen van een zorgplan dat gericht is op het behouden of verbeteren van de zelfstandigheid en kwaliteit van leven. Een multidisciplinair team, zoals fysiotherapeuten, ergotherapeuten en verzorgenden, speelt hierbij een cruciale rol.