Wat is het nadeel van zuurstof toedienen?

De schaduwkant van zuurstof: wanneer te veel zuurstof schadelijk kan zijn

Zuurstof is essentieel voor het leven. Het is dan ook geen verrassing dat zuurstoftherapie een veelvoorkomende en vaak levensreddende behandeling is voor diverse aandoeningen, zoals COPD, pneumonie en hartfalen. Toch is het belangrijk om te beseffen dat ook zuurstoftherapie, ondanks haar essentiële rol, nadelen kan hebben. Het is niet zozeer dat zuurstof zelf schadelijk is, maar de manier waarop het toegediend wordt en de context waarin het wordt gebruikt, kunnen negatieve gevolgen hebben.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn lokaal van aard en betreffen de ademhalingswegen. Het langdurig inademen van hoge concentraties zuurstof, vooral via neuscanules of maskers, kan irritatie veroorzaken aan de slijmvliezen van de neus, keel en zelfs de oren. Dit kan leiden tot:

• Droge neus en keel: De zuurstof droogt de slijmvliezen uit, wat leidt tot een onaangenaam gevoel van droogheid, irritatie en mogelijk bloedingen.
• Heesheid: De irritatie kan zich uitstrekken tot de stembanden, resulterend in heesheid.
• Bloedneuzen (epistaxis): De uitdroging van de neusgedeelten maakt de slijmvliezen kwetsbaarder en vergroot de kans op bloedneuzen.
• Verstopte neus: De irritatie kan zwelling van de neusslijmvliezen veroorzaken, wat leidt tot een verstopte neus.
• Hoesten: De irritatie kan een prikkelhoest veroorzaken.
• Oorpijn: In zeldzamere gevallen kan de zuurstoftoevoer leiden tot irritatie en pijn in de oren, met name bij patiënten die reeds oorproblemen hebben.

Deze bijwerkingen zijn meestal mild en verdwijnen na het stoppen of aanpassen van de zuurstoftherapie. Echter, bij ernstige irritatie of aanhoudende klachten is het cruciaal om contact op te nemen met een arts of longverpleegkundige. Zij kunnen de zuurstoftoediening aanpassen, bijvoorbeeld door de concentratie te verlagen, een andere toedieningsmethode te gebruiken of aanvullende maatregelen te treffen, zoals het gebruik van neuszalf of een bevochtiger.

Naast lokale irritatie zijn er ook andere, minder vaak voorkomende, maar potentieel ernstigere nadelen verbonden aan zuurstoftherapie. Bijvoorbeeld:

• Zuurstoftoxiciteit: Bij zeer hoge concentraties en langdurige blootstelling kan zuurstoftoxiciteit optreden, wat schade aan de longen kan veroorzaken. Dit is echter zelden het geval bij standaard zuurstoftherapie.
• Verergering van bepaalde aandoeningen: Bij sommige patiënten kan een te hoge zuurstofconcentratie paradoxaal genoeg de ademhaling verslechteren. Een zorgvuldige monitoring en dosering zijn essentieel.
• Interacties met medicatie: Zuurstof kan interageren met bepaalde medicijnen. Het is belangrijk om de arts of longverpleegkundige op de hoogte te stellen van alle medicijnen die de patiënt gebruikt.

Kortom, hoewel zuurstof essentieel is voor het leven en zuurstoftherapie een waardevolle behandeling is, is het belangrijk om zich bewust te zijn van de mogelijke bijwerkingen. Een goede communicatie met medisch personeel, nauwkeurige monitoring en een zorgvuldige aanpassing van de behandeling zijn essentieel om de voordelen van zuurstoftherapie te maximaliseren en de risico’s te minimaliseren. Twijfel je over de zuurstoftherapie of ervaar je bijwerkingen? Neem dan altijd contact op met je arts of longverpleegkundige.