Wat is het probleem bij diabetes type 1?

Het stille gevecht: De uitdagingen van Diabetes Type 1

Diabetes type 1, vaak ten onrechte gezien als een ‘kinderaandoening’, is een chronische auto-immuunziekte die levenslang impact heeft op het leven van de patiënt. Het probleem zit hem in de fundamentele disfunctie van de alvleesklier: het lichaam produceert geen of onvoldoende insuline. Maar wat betekent dat concreet? En welke uitdagingen brengt dit met zich mee?

De kern van het probleem bij diabetes type 1 is de afwezigheid van insulineproductie. Insuline is een hormoon dat essentieel is voor de verwerking van glucose (bloedsuiker) uit het voedsel dat we eten. Het ‘opent’ de deuren van de lichaamscellen, waardoor glucose kan binnenkomen en als energiebron kan dienen. Bij type 1 diabetes valt het eigen immuunsysteem ten onrechte de bètacellen in de alvleesklier aan. Deze bètacellen zijn verantwoordelijk voor de productie van insuline. Deze auto-immuunreactie, waarvan de precieze oorzaak nog niet volledig begrepen is, vernietigt de bètacellen geleidelijk aan, waardoor het lichaam steeds minder, en uiteindelijk helemaal geen, insuline meer kan aanmaken.

Dit gebrek aan insuline heeft verstrekkende gevolgen. Glucose kan de cellen niet binnenkomen, wat leidt tot een verhoogde bloedsuikerspiegel (hyperglycemie). Op de korte termijn kan dit leiden tot symptomen als:

• Veel plassen (polyurie): De nieren proberen de overtollige glucose uit te scheiden.
• Dorst (polydipsie): Het lichaam probeert vochtverlies door het veel plassen te compenseren.
• Vermoeidheid: De cellen krijgen onvoldoende energie.
• Gewichtsverlies: Glucose wordt niet goed verwerkt, waardoor het lichaam vetreserves verbrandt.
• Verhoogde kans op infecties: Een verhoogde bloedsuikerspiegel kan het immuunsysteem verzwakken.

Op de lange termijn kan aanhoudende hyperglycemie leiden tot ernstige complicaties, zoals:

• Hart- en vaatziekten: Schade aan bloedvaten.
• Nierbeschadiging (nefropathie): Verminderde nierfunctie.
• Zenuwbeschadiging (neuropathie): Gevoelstoornissen, tintelingen en pijn.
• Oogbeschadiging (retinopathie): Verminderd gezichtsvermogen, tot blindheid.
• Voetproblemen: Verminderde gevoeligheid, waardoor infecties en zweren kunnen ontstaan.

De behandeling van diabetes type 1 is daarom levenslang en vereist strikte zelfmanagement. Dit omvat dagelijks meerdere keren insuline injecteren of via een insulinepomp toedienen, regelmatige bloedsuikermetingen en een aangepast dieet en leefstijl. Hoewel er nog geen remedie bestaat, is er wel aanzienlijke vooruitgang geboekt in de behandeling en het beheer van de ziekte, waardoor mensen met type 1 diabetes een lange en gezonde levensverwachting kunnen hebben. Het blijft echter een dagelijkse uitdaging die continue aandacht en zorg vereist.