Welke auto-immuunziekte wordt veroorzaakt door stress?

De complexe relatie tussen stress en auto-immuunziekten: geen directe oorzaak, wel een belangrijke trigger?

De bewering dat stress een auto-immuunziekte veroorzaakt, is een te simpele vereenvoudiging. Geen enkele auto-immuunziekte wordt alleen door stress veroorzaakt. De ontwikkeling van auto-immuunziekten is complex en berust op een interactie van genetische predispositie, omgevingsfactoren en – daar speelt stress zeker een rol – immuunregulatie. Stress is echter geen primaire oorzaak, maar kan wel een significante trigger of verergerende factor zijn voor reeds bestaande auto-immuunziekten.

Laten we het verschil tussen oorzaak en trigger verduidelijken. Een auto-immuunziekte ontstaat wanneer het immuunsysteem, dat normaal gesproken schadelijke indringers bestrijdt, ten onrechte het eigen lichaam aanvalt. Deze foutieve aanval is het gevolg van een complex samenspel van genetische en omgevingsfactoren. Stress is niet de oorzaak van deze initiële fout in het immuunsysteem, maar kan de bestaande situatie aanzienlijk verergeren.

Wanneer we onder stress staan, komt het lichaam in een ‘vecht-of-vlucht’-reactie. Dit resulteert in de afgifte van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Hoewel deze hormonen essentieel zijn voor het omgaan met kortetermijnstress, kan chronische stress de immuunrespons verstoren. Een langdurige verhoogde concentratie van stresshormonen kan:

• De immuunfunctie onderdrukken: Dit maakt het lichaam kwetsbaarder voor infecties en kan de aanmaak van auto-antilichamen, die betrokken zijn bij auto-immuunziekten, bevorderen.
• De ontstekingsreactie versterken: Chronische stress draagt bij aan een voortdurende, laaggradige ontsteking in het lichaam. Deze ontsteking speelt een cruciale rol bij de ontwikkeling en verergering van vele auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis, lupus en inflammatoire darmziekten.
• De darmflora verstoren: De darmflora speelt een belangrijke rol in de immuunregulatie. Stress kan de balans van de darmflora verstoren, wat kan leiden tot een verhoogde permeabiliteit van de darmwand en een verergering van auto-immuunresponsen.

Dus, hoewel stress geen auto-immuunziekte veroorzaakt, kan het wel een belangrijke trigger zijn voor het ontstaan van symptomen of het verergeren van reeds bestaande aandoeningen. Het beheersen van stress door middel van technieken zoals mindfulness, yoga, regelmatige lichaamsbeweging en voldoende slaap is daarom van cruciaal belang voor mensen met auto-immuunziekten. Deze technieken kunnen helpen de immuunrespons te moduleren en de ernst en frequentie van symptomen te verminderen. Het is essentieel om te benadrukken dat deze aanpak een aanvulling is op, en geen vervanging voor, medische behandeling. Consultatie met een arts of specialist blijft altijd noodzakelijk bij vermoeden van een auto-immuunziekte.