Wat verandert er fiscaal bij samenwonen?

Samenwonen en de Belasting: Wat verandert er fiscaal?

Samenwonen is een grote stap, zowel emotioneel als praktisch. Naast het delen van een huis en leven, verandert er ook het een en ander op fiscaal gebied. Begrijpen wat deze veranderingen inhouden, is essentieel om verrassingen te voorkomen en optimaal gebruik te maken van mogelijke voordelen.

Fiscale partnerschap: De sleutel tot verandering

De basis van fiscale veranderingen bij samenwonen ligt in het concept van fiscaal partnerschap. De Belastingdienst beschouwt samenwonenden onder bepaalde voorwaarden als fiscale partners. Dit betekent dat je in je belastingaangifte bepaalde inkomsten en aftrekposten samen mag of zelfs moet verdelen.

Wanneer ben je fiscale partners?

Je bent niet automatisch fiscale partners als je gaat samenwonen. De Belastingdienst hanteert specifieke criteria. Je bent in ieder geval fiscale partners als je aan één van de volgende voorwaarden voldoet:

• Jullie staan op hetzelfde adres ingeschreven en hebben een notarieel samenlevingscontract.
• Jullie staan op hetzelfde adres ingeschreven en hebben een kind samen.
• Jullie staan op hetzelfde adres ingeschreven en één van jullie heeft een kind van de ander erkend.
• Jullie staan op hetzelfde adres ingeschreven en jullie zijn elkaars partner voor het pensioen.
• Jullie staan op hetzelfde adres ingeschreven en jullie zijn beiden 18 jaar of ouder en hebben in het voorgaande kalenderjaar samen een huis gekocht.
• Jullie staan op hetzelfde adres ingeschreven en in het voorgaande kalenderjaar waren jullie al fiscale partners.
• Naast de inschrijving op hetzelfde adres, voldoen jullie aan een van de voorwaarden die gelden voor ongehuwde partners.

Wat verandert er concreet?

De status van fiscaal partnerschap heeft invloed op verschillende aspecten van je belastingaangifte:

• Heffingskortingen: Sommige heffingskortingen kunnen maar één keer worden toegepast. Als fiscale partners kunnen jullie samen beslissen wie de korting claimt, afhankelijk van wie het meeste belasting betaalt. Denk bijvoorbeeld aan de inkomensafhankelijke combinatiekorting.
• Aftrekposten: Aftrekposten zoals hypotheekrenteaftrek, giften of zorgkosten kunnen in bepaalde gevallen verdeeld worden tussen fiscale partners. Dit kan voordelig zijn als één van jullie een lager inkomen heeft.
• Vermogensbelasting: Jullie vermogen (zoals spaargeld en beleggingen) wordt samengevoegd en belast. Het voordeel is dat het drempelbedrag voor de vermogensbelasting hoger ligt voor fiscale partners.
• Erfbelasting: Als één van jullie overlijdt, betaalt de achterblijvende partner erfbelasting. Fiscale partners hebben een hogere vrijstelling voor de erfbelasting dan niet-partners.

Belangrijk: Adres is leidend!

Het is cruciaal om te onthouden dat jullie fiscale partnerschap grotendeels afhangt van jullie inschrijving op hetzelfde adres. Zolang jullie op hetzelfde adres staan ingeschreven, blijven jullie fiscale partners, ongeacht de status van jullie eventuele samenlevingscontract. Een verbreking van dat contract heeft dus geen direct effect op jullie fiscale positie, tenzij jullie ook van adres veranderen. Pas wanneer jullie niet meer op hetzelfde adres staan ingeschreven, eindigt het fiscale partnerschap.

Conclusie

Samenwonen brengt fiscale veranderingen met zich mee. Het is belangrijk om te bepalen of je als fiscale partners wordt beschouwd en welke gevolgen dit heeft voor je belastingaangifte. Door je goed te informeren en eventueel advies in te winnen bij een belastingadviseur, kun je optimaal gebruik maken van de voordelen en onnodige verrassingen voorkomen. Vergeet niet: de inschrijving op hetzelfde adres is de belangrijkste factor voor het bepalen van het fiscale partnerschap.