Is ongezond eten goed voor je?

Is ongezond eten ooit goed voor je? Een genuanceerd antwoord.

De stelling “ongezond eten is goed voor je” is categorisch onjuist. Geen enkel voedingsmiddel dat structureel schadelijk is voor je lichaam kan op de lange termijn als ‘goed’ worden bestempeld. De bewering moet echter wel genuanceerd worden. De vraag is namelijk niet alleen of ongezond eten schadelijk is (dat is het), maar ook hoe en in welke mate.

Het citaat dat ongezonde voeding bijdraagt aan hart- en vaatziekten, kanker en diabetes is correct en onderbouwd door talloze studies. Deze ziekten vormen een enorme last voor de volksgezondheid en ongezonde voeding is een significant aandeel van de oorzaak. Factoren als hoge bloeddruk, overgewicht en hoog cholesterol worden sterk beïnvloed door dieetkeuzes. De genoemde 8% bijdrage aan de ziektelast in Nederland is een realistisch cijfer, mogelijk zelfs een onderschatting.

De nuance komt echter in de details. Een enkele, uitzonderlijke maaltijd met ongezond voedsel zal geen catastrofale gevolgen hebben. De cumulatieve effecten van een langdurig ongezond eetpatroon zijn echter verwoestend. Het is het verschil tussen een enkele sigaret roken en een pakje per dag.

Bovendien is de definitie van ‘ongezond’ zelf rekbaar. Een stuk chocoladetaart als af en toe luxueuze traktatie is anders dan dagelijks leven op fastfood en bewerkte producten. De context is essentieel. Een atleet die na een intensieve training een energierijke, wellicht ‘ongezonde’ maaltijd nuttigt, herstelt zijn lichaam beter dan iemand die zich constant met junkfood voedt.

Het probleem zit hem niet in incidenteel genieten van minder gezonde voeding, maar in het ontbreken van balans. Een dieet dat te rijk is aan verzadigde vetten, suiker en zout, te arm aan vezels, vitamines en mineralen, en te laag in gezonde eiwitten, is ongezond en verhoogt het risico op ernstige ziekten significant.

Kortom: ongezond eten is nooit goed voor je op de lange termijn. Het incidentele genot van een ‘ongezonde’ traktatie hoeft echter geen ramp te betekenen. Een evenwichtig dieet, rijk aan groenten, fruit, volle granen, magere eiwitten en gezonde vetten, is de sleutel tot een gezonde levensstijl. Het is de balans, en niet de absolute afwezigheid van ‘ongezond’ eten, die de gezondheid bepaalt.