Kan niet poepen oma weet raadt?

Oma weet raad? Obstipatie bij ouderen: wanneer huisremedies niet genoeg zijn.

Oma’s kruidenthee, een pruimencompôte of een flinke lepel lijnzaad: voor generaties lang waren dit de go-to remedies bij een trage stoelgang. En hoewel omas wijsheden vaak waardevol zijn, is het bij obstipatie bij ouderen cruciaal om verder te kijken dan de traditionele huisremedies. Obstipatie, oftewel verstopping, kan bij ouderen namelijk wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen en mag daarom niet lichtvaardig worden opgevat. Een bezoek aan de huisarts is essentieel voor een juiste diagnose en behandeling.

Oma’s remedies kunnen weliswaar tijdelijke verlichting bieden, maar pakken de daadwerkelijke oorzaak van de obstipatie niet aan. Sterker nog, sommige huisremedies kunnen zelfs averechts werken of interageren met medicijnen die ouderen gebruiken. Daarom is het belangrijk om, voordat je oma’s advies opvolgt, eerst met een arts te overleggen.

De darmen van ouderen functioneren nu eenmaal anders dan die van jongere mensen. De spieren in de darmwand worden zwakker, de doorgang van voedsel vertraagt en de ontlasting wordt harder. Dit proces wordt verder beïnvloed door een scala aan factoren, waaronder:

• Medicatie: Veelgebruikte medicijnen, zoals pijnstillers (vooral opiaat-gebaseerde), bloeddrukverlagers en antidepressiva, kunnen obstipatie als bijwerking hebben.
• Verminderde activiteit: Minder bewegen leidt tot een tragere stofwisseling en dus ook een tragere darmwerking.
• Onvoldoende vezelinname: Een vezelrijk dieet is essentieel voor een gezonde darmfunctie. Ouderen eten vaak minder en kiezen soms voor gemakkelijke, vezelarme maaltijden.
• Dehydratatie: Voldoende vochtinname is cruciaal om de ontlasting zacht te houden. Ouderen hebben vaak een verminderd dorstgevoel en drinken daardoor te weinig.
• Neurologische aandoeningen: Ziektes zoals Parkinson en multiple sclerose kunnen de zenuwen die de darmen aansturen beïnvloeden, wat leidt tot obstipatie.
• Veranderingen in de darmflora: De samenstelling van bacteriën in de darmen verandert met de leeftijd en kan bijdragen aan obstipatie.

Een arts kan door middel van een lichamelijk onderzoek en eventueel aanvullend onderzoek, zoals een bloedonderzoek of een kijkonderzoek van de darm, de oorzaak van de obstipatie vaststellen. Aan de hand daarvan kan een passende behandeling worden gestart. Dit kan variëren van aanpassingen in het dieet en leefstijl tot medicatie, zoals laxeermiddelen.

Het is belangrijk om obstipatie bij ouderen serieus te nemen en niet te lang aan te modderen met huisremedies. Langdurige obstipatie kan namelijk leiden tot complicaties, zoals aambeien, fecale impactie (een verstopping door harde, opgehoopte ontlasting) en zelfs darmperforatie.

Kortom, oma’s goedbedoelde adviezen kunnen soms nuttig zijn, maar bij aanhoudende of ernstige obstipatie is professioneel medisch advies onontbeerlijk. Een bezoek aan de huisarts is de eerste stap naar een gezonde darmfunctie en een verbeterde kwaliteit van leven voor ouderen. Dus, terwijl oma’s pruimencompôte misschien troostend is, is een consult bij de dokter de meest verstandige keuze.