Hoeveel leerlingen verlaten school zonder diploma?

De stille exodus: Te veel jongeren verlaten de school zonder diploma

In het schooljaar 2021-2022 klonk een stille alarmsirene. 14,1% van de leerlingen in het secundair onderwijs verliet de schoolpoorten zonder het behalen van een diploma. Dit betekent dat ruim één op de zeven jongeren hun schoolcarrière afsloten zonder de cruciale kwalificaties die de toegangspoort vormen tot een succesvolle toekomst op de arbeidsmarkt en in het hoger onderwijs. Deze statistiek vertegenwoordigt niet zomaar een cijfer; het representeert een aanzienlijk aantal jongeren die geconfronteerd worden met aanzienlijke uitdagingen.

De gevolgen van het vroegtijdig schoolverlaten reiken verder dan het ontbreken van een papiertje. Het beperkt de kansen op werk aanzienlijk. Werkgevers zoeken steeds vaker naar kandidaten met een diploma, waardoor jongeren zonder getuigschrift vaak terechtkomen in lager betaalde banen met minder groeimogelijkheden. De kans op werkloosheid is significant hoger, wat leidt tot financiële onzekerheid en sociale uitsluiting. De lange termijn gevolgen zijn verstrekkend en kunnen impact hebben op gezondheid, welzijn en maatschappelijke participatie.

Maar wat ligt er achter dit alarmerende percentage? De oorzaken zijn complex en multifactorieel. Leerlingen met een achterstand in leerprestaties, vaak gepaard gaande met sociaal-economische problemen thuis, lopen een groter risico. Gebrek aan individuele begeleiding, onvoldoende ondersteuning bij leermoeilijkheden en een mismatch tussen onderwijs en de behoeften van de leerling spelen eveneens een belangrijke rol. Ook de motivatie van de leerling zelf, de schoolcultuur en het gebrek aan aansluiting bij de arbeidsmarkt dragen bij aan dit probleem.

Het aanpakken van deze uitdaging vereist een multidisciplinaire aanpak. Een vroege interventie, gericht op het identificeren van leerlingen met risico op schoolverlaten, is cruciaal. Dit vereist een nauwe samenwerking tussen scholen, ouders, sociale diensten en andere betrokken partijen. Het investeren in gepersonaliseerd onderwijs, het versterken van de begeleiding van kwetsbare leerlingen en het creëren van een ondersteunende schoolomgeving zijn essentiële elementen. Tevens is een betere aansluiting tussen onderwijs en de arbeidsmarkt, door middel van stages en praktijkgericht onderwijs, van eminent belang.

Het cijfer van 14,1% is niet alleen een statistische anomalie, maar een signaal van een maatschappelijk probleem dat dringend aandacht vereist. Het is een oproep tot actie om te investeren in de toekomst van deze jongeren en om te zorgen dat iedereen de kans krijgt om zijn of haar potentieel volledig te ontplooien, ongeacht achtergrond of leervermogen. De stille exodus moet stoppen.