Wat kost een hbo-opleiding voor volwassenen?

Wat kost een HBO-opleiding voor volwassenen? Meer dan je denkt.

De droom van een HBO-diploma op latere leeftijd is voor veel volwassenen binnen handbereik. Maar wat kost zo’n opleiding eigenlijk? De simpele cijfers lijken helder, maar de werkelijkheid is vaak complexer dan het wettelijk collegegeld suggereert.

De overheid stelt jaarlijks het wettelijk collegegeld vast. Voor het studiejaar 2025-2026 bedraagt dit €2.601,- voor een voltijd- of duale HBO-opleiding. Dit bedrag geldt over het algemeen voor volwassenen zonder eerder behaalde bachelor- of masterdiploma’s. Dit is echter slechts het topje van de ijsberg. De werkelijke kosten lopen vaak aanzienlijk hoger op.

De verborgen kosten van een HBO-opleiding:

Het wettelijk collegegeld dekt lang niet alle uitgaven. Denk aan de volgende kostenposten die de totale investering significant verhogen:

• Boeken en lesmaterialen: Afhankelijk van de opleiding en de hoeveelheid benodigde literatuur, kunnen de kosten voor boeken en andere lesmaterialen snel oplopen tot enkele honderden euro’s per jaar. Digitale leermiddelen zijn vaak niet goedkoper en vereisen soms specifieke apparatuur.

• Reiskosten: Afhankelijk van de afstand tot de hogeschool en het gebruikte vervoermiddel, kunnen reiskosten een flinke hap uit het budget nemen. Overweeg de kosten van brandstof, openbaar vervoer of eventuele parkeerkosten.

• Verzorging: Voor volwassenen met kinderen of andere zorgverplichtingen kunnen extra kosten ontstaan voor kinderopvang, huishoudelijke hulp of andere vormen van ondersteuning. Deze zijn moeilijk te kwantificeren, maar kunnen aanzienlijk zijn.

• Levensonderhoud: Het volgen van een HBO-opleiding neemt veel tijd in beslag. Dit kan betekenen dat een deeltijdbaan niet langer mogelijk is, wat een impact heeft op het inkomen. De kosten van levensonderhoud dienen dus volledig of gedeeltelijk uit andere bronnen gefinancierd te worden.

• Laptop & Software: Een goede laptop met bijbehorende software is essentieel voor veel HBO-opleidingen. De aanschaf en onderhoud hiervan vertegenwoordigen aanzienlijke kosten.

• Examenkosten: Naast het collegegeld zijn er vaak extra kosten verbonden aan examens en assessments.

De totale kosten:

Het is moeilijk om een exact bedrag te noemen, maar realistisch gezien liggen de totale jaarlijkse kosten van een HBO-opleiding voor volwassenen vaak tussen de €5.000,- en €10.000,-, of zelfs hoger, afhankelijk van de bovengenoemde factoren. Dit is een aanzienlijke investering die zorgvuldig gepland moet worden.

Financiële hulp:

Gelukkig bestaan er mogelijkheden om de financiële last te verlichten. Onderzoek de mogelijkheden van studiefinanciering (ook al ben je ouder), DUO-leningen en eventuele beurzen of subsidies van de hogeschool zelf. Ook het bespreken van de situatie met een studieadviseur kan waardevolle inzichten opleveren.

Een HBO-opleiding als volwassene is een aanzienlijke, maar potentieel zeer waardevolle investering. Door de totale kosten realistisch in te schatten en de beschikbare financiële hulpmiddelen te onderzoeken, kan de droom van een hoger diploma binnen bereik blijven.