Hoe lang is een akte geldig?

De eeuwige geldigheid van een notariële akte: Wat betekent dat precies?

Een notariële akte wordt vaak omschreven als ‘eeuwig geldig’. Dat klinkt indrukwekkend, maar wat betekent het nu concreet? Betekent het dat de inhoud van de akte nooit kan veranderen, of dat het document fysiek voor altijd bewaard blijft?

Een notariële akte is inderdaad een rechtsgeldig document met een blijvend karakter. De notaris, als onafhankelijk en onpartijdig ambtenaar, legt de wil van de betrokken partijen vast in een authentieke akte. Deze authenticiteit geeft de akte een bijzondere bewijskracht en maakt het moeilijk om de inhoud later te betwisten. De akte zelf wordt bewaard in het archief van de notaris en na een bepaalde periode overgedragen aan het Rijksarchief, waardoor de beschikbaarheid van het document in principe voor eeuwig gewaarborgd is.

De geldigheid van de inhoud van de akte is echter een ander verhaal. Hoewel de akte zelf blijft bestaan, kan de juridische relevantie van de inhoud wel degelijk veranderen door latere gebeurtenissen of wetswijzigingen.

Denk bijvoorbeeld aan een koopovereenkomst van een huis. De akte bewijst de overdracht van het eigendom op dat moment. Maar als het huis later opnieuw verkocht wordt, vervangt de nieuwe koopakte de oude inzake de eigendomsoverdracht. De oude akte blijft wel bestaan als bewijs van de eerdere transactie, maar is niet meer relevant voor de huidige eigendomssituatie.

Een ander voorbeeld is een testament. Een testament blijft geldig totdat het herroepen of vervangen wordt door een nieuw testament. Ook wetswijzigingen kunnen de uitwerking van een testament beïnvloeden.

Kortom, de ‘eeuwige geldigheid’ van een notariële akte verwijst primair naar de authentieke vastlegging en de duurzame bewaring van de wilsovereenstemming op een bepaald moment. De juridische gevolgen van die vastlegging kunnen echter in de loop der tijd veranderen door nieuwe rechtshandelingen, wetswijzigingen of veranderende omstandigheden. Het is daarom belangrijk om te beseffen dat ‘eeuwig geldig’ niet betekent dat de inhoud van de akte altijd en onder alle omstandigheden bindend blijft. Het raadplegen van een notaris is essentieel om te begrijpen wat de implicaties van een akte zijn, zowel op korte als op lange termijn.