Hoeveel procent inkomen besteden aan hypotheek?

Hoeveel procent van je inkomen naar de hypotheek? De 23% regel en wat erachter schuilgaat.

Nederlanders besteden gemiddeld 23% van hun besteedbaar inkomen aan wonen, inclusief huurders én huiseigenaren met een hypotheek. Dit cijfer, afkomstig van Eurostat en vaak aangehaald, overstijgt het Europese gemiddelde van 20%. Maar wat betekent dit percentage nu precies voor jouw persoonlijke situatie, en is die “23%-regel” wel een goede richtlijn?

De realiteit is complexer dan een enkel gemiddelde. Ten eerste omvat de 23% alle woonlasten, dus niet alleen de hypotheekaflossing, maar óók zaken als onderhoud, verzekeringen en gemeentelijke belastingen. Voor huurders omvat het de kale huurprijs en eventuele servicekosten. Focussen we specifiek op hypotheeklasten, dan ligt het percentage voor huiseigenaren vaak lager, afhankelijk van de hoogte van de lening, de rente en de looptijd.

Ten tweede maskeert het gemiddelde grote individuele verschillen. Inkomen, gezinssamenstelling, levensfase en persoonlijke voorkeuren spelen een cruciale rol. Een starter op de woningmarkt besteedt mogelijk een groter deel van het inkomen aan wonen dan iemand die zijn hypotheek bijna heeft afgelost. En iemand die bewust kiest voor een kleiner, energiezuiniger huis houdt meer geld over voor andere uitgaven.

Daarom is de 23%-regel geen gouden standaard, maar eerder een indicatie. Een beter uitgangspunt is om te kijken naar je netto besteedbaar inkomen, het bedrag dat overblijft na aftrek van alle vaste lasten, inclusief belastingen en premies. Hypotheekverstrekkers hanteren doorgaans een maximale leencapaciteit gebaseerd op dit inkomen. Ze toetsen of je na aftrek van de hypotheeklasten nog voldoende financiële ruimte overhoudt voor andere essentiële uitgaven, zoals boodschappen, energie en kleding.

Waar moet je dan wel op letten?

• Niet alleen naar de maximale leencapaciteit kijken: Banken kijken vooral naar wat je kunt lenen, niet naar wat je comfortabel kunt betalen. Bedenk zelf hoeveel financiële ruimte je wilt overhouden voor andere zaken, zoals sparen, vakanties of hobby’s.
• Rekening houden met onvoorziene uitgaven: Een kapotte wasmachine, een onverwachte reparatie aan je huis… het leven zit vol verrassingen. Zorg dat je een buffer hebt voor dit soort tegenvallers.
• Rentestijgingen incalculeren: De hypotheekrente kan fluctueren. Bereken wat de impact van een rentestijging is op je maandlasten en of je die nog steeds kunt dragen.

Kortom, de 23%-regel kan een nuttig startpunt zijn, maar neem de tijd om je eigen financiële situatie goed in kaart te brengen. Bespreek je plannen met een onafhankelijk financieel adviseur. Die kan je helpen bij het maken van een realistische begroting en het vinden van de hypotheek die het beste bij jouw situatie past. Zo voorkom je dat je woonlasten een te grote hap uit je inkomen nemen en behoud je financiële rust en flexibiliteit.