Waarom krijg ik steeds gaatjes?

Waarom krijg ik steeds gaatjes? Een diepere duik in tandbederf

Gaatjes, cariës, het is een veelvoorkomend probleem dat velen frustreert. Maar waarom krijg jij steeds gaatjes? Het is niet zo simpel als “te veel snoep eten”, hoewel dat zeker een rol speelt. Het is een complex proces, een interactie tussen bacteriën, voeding en de natuurlijke weerstand van je tanden.

De kern van het probleem ligt in de tandplak, een kleverige laag van bacteriën die zich constant op je tanden vormt. Deze bacteriën voeden zich met suikers en koolhydraten uit je voedsel. Het proces is vergelijkbaar met het laten gisten van deeg: de bacteriën verwerken de suikers en produceren als afvalproduct zuren. Deze zuren vallen je tandglazuur aan, de harde, beschermende buitenlaag van je tanden.

Het tandglazuur is sterk, maar niet onkwetsbaar. De zuuraanvallen zorgen voor demineralisatie, waarbij mineralen, zoals calcium en fosfaat, uit het glazuur worden opgelost. Dit proces is niet meteen zichtbaar, maar het verzwakt het glazuur geleidelijk. Bij herhaalde en langdurige zuuraanvallen ontstaan er uiteindelijk kleine gaatjes in het glazuur. Deze gaatjes bieden een toegangspoort voor de bacteriën om dieper in de tand door te dringen, richting het dentine (de laag onder het glazuur) en uiteindelijk de pulpa (het zenuwweefsel in het hart van de tand), wat leidt tot pijn en infecties.

Maar het gaat om meer dan alleen suiker:

Hoewel suiker een belangrijke boosdoener is, spelen ook andere factoren een rol:

• Frequentie van suikerconsumptie: Niet alleen de hoeveelheid suiker, maar ook hoe vaak je suiker consumeert, is cruciaal. Het is schadelijker om de hele dag door kleine beetjes suiker te eten dan om één grote hoeveelheid in één keer te nemen. Je mond heeft tijd nodig om de pH-waarde te herstellen na een zuuraanval.

• Type koolhydraten: Niet alle koolhydraten zijn gelijk. Snelle koolhydraten, zoals wit brood en bewerkte snacks, worden snel afgebroken en leveren de bacteriën een constante aanvoer van brandstof. Langzame koolhydraten, zoals volkoren producten, worden langzamer verteerd en hebben minder impact.

• Mondhygiëne: Onvoldoende poetsen en flossen laat de tandplak zich ophopen, wat de zuuraanvallen verergert. Een slechte mondhygiëne is een belangrijke risicofactor voor tandbederf.

• Speekselproductie: Speeksel helpt de pH-waarde in de mond te neutraliseren en spoelt voedselresten weg. Een verminderde speekselproductie kan de kans op gaatjes vergroten.

• Genetische aanleg: Sommige mensen hebben van nature zwakker tandglazuur of een hogere aanleg voor tandbederf.

Conclusie:

Het krijgen van steeds gaatjes is een multifactorieel probleem. Om tandbederf te voorkomen of te verminderen, is een combinatie van goede mondhygiëne, een gezond voedingspatroon met beperkte consumptie van suiker en koolhydraten, en regelmatige tandheelkundige controles essentieel. Spreek met je tandarts over je specifieke situatie en vraag advies over preventieve maatregelen.